Cieniowanie roślin – ochrona roślin przed mocnym słońcem
Nadmierna ilość promieniowania słonecznego to jeden z największych problemów w uprawie roślin, w gorące dni, jak również zimą. Narażone są na to okazy uprawiane w gruncie, gatunki sadzone w pojemnikach na balkonie czy na tarasie, ale także rośliny rosnące w szklarni lub tunelu foliowym. Przeczytaj, jak chronić wrażliwe uprawy przed dostępem zbyt dużej ilości światła.
Spis treści
Dlaczego cieniowanie jest tak ważne?
Nadmiar światła słonecznego oraz związane z nim wysuszenie podłoża, bardzo negatywnie wpływają na kondycję całej rośliny, zwłaszcza na wygląd liści, które mogą żółknąć, brązowieć, a nawet całkowicie opaść. Gatunki cieniolubne są pod tym względem szczególnie delikatne – zbyt duża ilość słońca może doprowadzić do spowolnienia, a nawet całkowitego zahamowania ich wzrostu.
Optymalna dawka naturalnego światła sprzyja natomiast dobremu plonowaniu i może pomóc oszczędzać wodę, zmniejszając jej transpirację poprzez liście. W szklarni cieniowanie bywa pomocne w kontrolowaniu temperatury powietrza, wpływając tym samym na koszty ogrzewania.
Jak więc zapewnić roślinom odpowiednią ilość promieni słonecznych? Gatunki uprawiane w donicach można bez problemu przenieść w inne miejsce, ale te rosnące na danym stanowisku na stałe wymagają okrywania w celu zabezpieczenia przed zbyt intensywnymi promieniami słonecznymi.
Czego użyć do cieniowania roślin?
Cieniowanie roślin z powodzeniem można przeprowadzić, stosując agrowłókniny i różne rodzaje siatek cieniujących. Te wykonane z tworzyw sztucznych materiały mają różną grubość. Są bardzo skuteczne w chronieniu roślin przed nadmiarem światła, ale także przed chłodem, śniegiem, wiatrem, gradem, szkodnikami oraz zbyt intensywnym parowaniem wody.
Siatki stosowane do owijania iglaków przed zimą mają dodatkowo na celu zapewnienie im zwartej formy, tak aby gałązki nie zostały uszkodzone przez zalegający na nich śnieg. Owoce i warzywa narażone na inwazje szkodników powinny być okrywane siatkami o jak najmniejszych oczkach.
Siatka cieniująca najczęściej jest zielona, dlatego nie musimy się obawiać, że będzie się zbytnio rzucała w oczy. Istotna jest ponadto grubość samego sznurka, z którego została wykonana. Rośliny uprawiane w miejscach szczególnie eksponowanych na silny wiatr czy obfite opady śniegu wymagają stosowania bardziej wytrzymałych materiałów.
Ochronę należy zapewnić także roślinom rosnącym w szklarniach i tunelach foliowych. Służą do tego specjalne siatki lub folie cieniujące montowane na ścianach oraz dachu. Różny rozstaw oczek w poszczególnych wariantach pozwala na precyzyjne regulowanie ilości światła docierającego do wnętrza.
W przypadku których roślin potrzebne jest cieniowanie?
Cieniowanie jest konieczne w przypadku roślin wrażliwych na zbyt mocne promienie słoneczne. Ochrony przed nadmiarem światła mogą szczególnie potrzebować gatunki zimozielone, które zimą łatwo mogłyby wyschnąć. Gdy temperatura nie jest zbyt niska, liście nadal oddają wodę do otoczenia przez aparaty szparkowe, podczas gdy korzenie roślin nie są w stanie pobierać wilgoci z zamarzniętej gleby.
Równie ryzykowną porą dla wielu gatunków jest również wczesna wiosna, gdy mamy już wyższą temperaturę, a jednocześnie wieją silne wiatry, co bardzo przesusza podłoże. Oprócz cieniowania rośliny zimozielone pomoże chronić samo sadzenie ich w zacisznych kącikach.
Nie sposób wymienić wszystkich gatunków, które mogą wymagać cieniowania, ale z pewnością będą pośród nich iglaki, takie jak tuje, jodły, daglezje czy cyprysiki. To również chętnie uprawiane na działkach krzewy (np. ostrokrzew, laurowiśnia), warzywa i owoce (szpinak, kapusta, jarmuż, rukola, sałata, truskawki) oraz wiele popularnych kwiatów ogrodowych (m.in. hortensje, begonie, kalmie, różaneczniki, kiścienie).
Nawet rośliny, które generalnie dobrze tolerują wysoki poziom nasłonecznienia, należy czasem przykrywać agrowłókniną lub specjalną siatką, np. gdy nadchodzą szczególnie gorące dni. Innym powodem może być posiadanie przez roślinę dużej ilości liści czy wydanie obfitych owoców – sprzyja to utracie wody, a w okresie intensywnego rozwoju szczególnie istotne jest zapewnienie naszym okazom optymalnych warunków wzrostu.
Cieniowanie roślin – podsumowanie
Rośliny w gruncie, na balkonie, tarasie czy w szklarni chroni się przed nadmiarem światła poprzez osłonięcie ich agrowłókniną lub siatką cieniującą. Oba te materiały pełnią przy okazji szereg innych funkcji i można ich używać o różnych porach roku, w zależności od bieżących potrzeb.
Wiosną i jesienią mają przede wszystkim chronić rośliny przed gwałtownymi wahaniami temperatur oraz skutkami nagłych opadów. Latem zabezpieczają przed nadmiarem światła, a w zimie osłaniają przed mrozem i śniegiem.
Do cieniowania szklarni przeznaczone są specjalne siatki lub folie. Na ogół ochrony potrzebują szczególnie wrażliwe gatunki, ale tak naprawdę większość roślin może okresowo wymagać rozłożenia agrowłókniny, zależnie od aktualnych warunków otoczenia.
