Czym wyłożyć zbiornik na oczko wodne?
Oczko wodne w ogrodzie to bardzo widowiskowy i estetyczny element wyposażenia. Rośliny wodne i szum wody z pewnością dodadzą charakteru podwórku. Budowa oczka wodnego nie jest skomplikowana, najważniejsze jest dobranie odpowiedniego materiału do wyłożenia dna. Jaki materiał będzie najlepszy i jak zrobić oczko wodne?
Spis treści
Jak zbudować oczko wodne?
By przystąpić do budowy oczka wodnego potrzebujemy jedynie łopaty. Jeżeli planujemy większy zbiornik dobrym pomysłem może być też wynajęcie minikoparki. Przed przystąpieniem do pracy, musimy wybrać odpowiednie miejsce i obmyślić kształt oczka.
Oczko wodne powinno znajdować się w średnio nasłonecznionym miejscu. Słońce powinno do niego docierać, dzięki czemu zaplanowane rośliny będą mogły funkcjonować. Nie powinno ono jednak operować na powierzchni wody bezpośrednio przez większość dnia, doprowadzi to do zbytniego nagrzania się oczka wodnego, co może powodować reakcje chemiczne które zabiją rośliny i gwałtowny rozwój glonów.
Kształt oczka wodnego zależy wyłącznie od naszej fantazji. Jeżeli mamy zamiar hodować w oczku ryby, powinniśmy jednak zwrócić uwagę na jego rozmiar i głębokość. Powinno mieć ono co najmniej metr głębokości i powierzchnię powyżej 30 m2.
Oprócz narzędzi do kopania, będziemy potrzebować też odpowiednich materiałów:
- folii do wyłożenia dna oczka wodnego;
- drobnego piasku;
- agrowłókniny – zwykłej i igłowanej
Gdy już zaplanujemy oczko wodne, możemy przystąpić do kopania. Budowę zbiornika należy prowadzić warstwami, w ten sposób by od razu modelować dno. Powinno mieć ono półki przeznaczone na rośliny wodne preferujące różne głębokości. Dla organizmów takich jak czermień błotna czy kaczeńce odpowiednia jest głębokość od 5 do 15 cm, którą budujemy przy brzegu. Na głębokości 30-40 cm posadzić można strzałkę wodną i pałki wodne, natomiast na większej rośliny pływające, takie jak lilie wodne.
Należy pamiętać też o zdjęciu warstwy ziemi otaczającej brzeg oczka wodnego, będzie to niezbędne przy wykładaniu uszczelnienia. Następnie należy oczyścić dno z ostrych kamieni, korzeni drzew i innych zanieczyszczeń, po czym wysypać je warstwą drobnego piasku który należy ubić, a na jego powierzchni położyć agrowłókninę. Do tak przygotowanego zbiornika możemy włożyć warstwę uszczelniającą.
Czym wyłożyć oczko wodne?
Najważniejszym elementem w oczku wodnym jest wyłożenie dna. Dzięki niemu stworzymy stabilny zbiornik i zapobiegniemy przenikaniu wody w głąb ziemi. Jakiego materiału użyć do uszczelnienia dna oczka wodnego?
Oczko wodne wyłożone folią
Dno oczka wodnego najlepiej wyłożyć jest specjalnie zaprojektowanymi do tego celu foliami z tworzywa sztucznego lub specjalnymi membranami. Tańsze opcje to folie z polietylenu lub PCV (polichlorku winylu), obecnie jednak częściej stosuje się bardziej zaawansowane materiały. Geomembrany takie jak EPDM z kauczuku syntetycznego czy maty bentonitowe są bardziej odporne na promieniowanie UV, lepiej zabezpieczają dno oczka wodnego. Dzięki właściwościom materiałów nawet przebicie membrany nie będzie powodować ubytku wody. Niewielkie uszkodzenia zasklepią się same. Mimo, że te materiały potrafią być nawet trzykrotnie droższe od klasycznych folii, warto zainwestować w ten materiał do uszczelnienia dna oczka wodnego.
Po wyłożeniu warstwy uszczelniającej na jej powierzchni dobrze jest wyłożyć warstwę agrowłókniny igłowej. Posiada ona swego rodzaju runo, dzięki któremu będzie dobrze utrzymywać kamyczki czy żwir, oraz pomoże roślinom w oczku wodnym trzymać się dna. Wystające poza oczko wodne brzegi membrany należy przysypać ziemią. Dno można wysypać czystym żwirkiem lub kamyczkami.
Oczko wodne wyłożone folią
Gotowe oczko wodne – szybki sposób na stawik w ogrodzie
Jeżeli nie planujemy dużego oczka wodnego, możemy zdecydować się na zakup formy. Są to dostępne w sklepach ogrodniczych i budowlanych “wanny” z tworzywa sztucznego. Przeważnie są one przeznaczone do niewielkich oczek wodnych, o powierzchni do 10 m2.
Budowa oczka wodnego z użyciem formy nie różni się znacząco od budowy tego wyłożonego folią. Wykop należy dopasować do kształtu zakupionego zbiornika. Dno wysypać piaskiem i dobrze ubić, położyć warstwę agrowłókniny, a następnie w tak powstały wkop włożyć włożyć plastikową formę.
Dużą zaletą jaką posiada gotowe oczko wodne jest mocna budowa. Plastikową formę trudno jest uszkodzić. W połączeniu z łatwością montażu, jest to najszybszy i najbezpieczniejszy sposób na małe oczko wodne w ogrodzie.
Oczko wodne z betonu
Alternatywą dla wymienionych rozwiązań jest zbudowanie oczka wodnego z betonu. To skomplikowana operacja, której większość osób nie będzie w stanie wykonać samodzielnie. Wylanie ścian i dna z betonu z pewnością będzie najbardziej trwałym sposobem na to by zbudować oczko wodne w ogrodzie, jednak nie jest ono pozbawione wad.
Jak wspomnieliśmy budowa jest skomplikowana, a co za tym idzie kosztowna, wymaga specjalnych materiałów, zatrudnienia fachowca lub dużej wiedzy budowlanej. Drugim problemem może być permanentny charakter jaki ma betonowe oczko wodne. Jeżeli postanowimy zmienić wystrój ogrodu, to zawsze będziemy musieli brać pod uwagę istnienie stałego, bardzo trudnego do usunięcia stawu. W przypadku innych form oczka wodnego łatwo jest zdemontować elementy i zasypać całość niemal bez śladu. W betonowym zbiorniku nie będą też rosły wszystkie rośliny wodne. Na dnie oczka wodnego z tego materiału zadomowią się raczej te bardziej odporne i mniej wybredne.
Inne sposoby na oczko wodne w ogrodzie
By zbudować niewielkie oczko wodne możemy użyć także innych materiałów, często pochodzących z recyklingu. Dzięki temu można stworzyć zbiornik niskim kosztem.
Dobrym materiałem na oczko wodne może być stara wanna. Wystarczy wkopać ją w ziemię i wyłożyć kamieniami. Jeżeli posiadamy starą wannę żeliwną, można jej górną część zostawić nad ziemią, tworząc w ten sposób niebanalną ozdobę ogrodu. Niewielkie oczko wodne o regularnym kształcie gotowe.
Oczko wodne możemy zbudować też z plastikowego zbiornika paletowego. Wystarczy zdemontować go z palety, przeciąć na pół i dolną część umieścić w ziemi. Takie oczko wodne będzie miało plan kwadratu, jednak jeżeli obrośnie roślinami, nie powinno sprawiać to problemu.
Ostatnim sposobem na mini-oczko wodne z materiałów recyklingowanych jest użycie opony. Najlepiej nadają się do tego opony dużych rozmiarów, takie jak tylna opona ciągników rolniczych czy opony od ciężarówek. Tutaj operacja także nie jest skomplikowana, jedną z bocznych powierzchni opony należy usunąć, w okrągłym dołku wyłożyć dno folią i położyć oponę. Takiej konstrukcji oczka wodne będą dość płytkie i niewielkie, jednak można z nich tworzyć ciekawe kompozycje i układy. Można nimi też uzupełnić większe oczko wodne.
Oczko wodne – co jest jeszcze ważne
Jeżeli przystąpimy do budowy oczka wodnego musimy pamiętać, że nie wystarczy uszczelnić dna i nalać wody, by stworzyć ładny zbiornik w ogrodzie. Potrzebne są także dodatkowe urządzenia, które zapewnią odpowiednie warunki roślinom.
Najważniejszym dodatkowym urządzeniem w oczku wodnym jest pompa z filtrem. Do wyboru mamy filtry ciśnieniowe i przepływowe. Pierwsze z nich sprawdzą się w małym oczku wodnym, ponieważ mają stosunkowo niewielką wydajność. Woda z filtra tego typu wypływa pod dość znacznym ciśnieniem, dlatego z jego użyciem możemy zrobić oczko wodne z fontanną czy kaskadą. Filtry przepływowe nie generują ciśnienia, ale są wydajniejsze, dlatego będą dobrze sprawdzać się do dużych oczek wodnych.
Drugim ważnym urządzeniem jest lampa UV do oczka wodnego. Jej zadaniem jest sterylizacja wody, zabija algi i glony. Wiele dobrej jakości filtrów do oczek wodnych jest wyposażona w taką lampę. Jeżeli wybraliśmy model bez niej, warto jest dokupić ją do zestawu filtracyjnego jaki planujemy dla naszego oczka wodnego.
Inne urządzenia są mniej istotne, jeżeli planujemy zrobić oczko wodne z kaskadami i wodospadami, na pewno konieczne będzie zapewnienie wysokiego ciśnienia. Poza wodą z filtra ciśnieniowego, można je zasilić za pomocą oddzielnych pomp. Istnieją też urządzenia oczyszczające powierzchnię oczka z zanieczyszczeń mechanicznych, zwane są skimmerami. Jednak nie jest to wyposażenie niezbędne, czyszczenie oczka wodnego może odbywać się ręcznie.
