Dom parterowy czy piętrowy – jaki wybrać i który jest tańszy?
Planując budowę, każdy stawia sobie pytanie ,,dom parterowy czy piętrowy”? Każde z tych rozwiązań ma swoje zalety i wady. Według powszechnej opinii budowa domu parterowego jest tańsza, ale czy tak jest w rzeczywistości? Spróbujemy znaleźć odpowiedź na to pytanie.
Spis treści
Jaki dom wybudować – parterowy czy piętrowy?
Dom parterowy – zalety
Domy parterowe cieszą się coraz większą popularnością. Brak schodów to większy komfort życia dla osób starszych, niepełnosprawnych czy mających inne problemy z poruszaniem się. Jednokondygnacyjny dom będzie też bardziej przyjazną przestrzenią dla rodziców małych dzieci – opiekunowie nie będą musieli się obawiać zagrożeń związanych ze schodami lub oknami czy balkonami na wyższych piętrach. Brak schodów obniża też koszty budowy domu.
Domy parterowe często wydają się bardziej przestronne, zwłaszcza gdy mają większy rozmiar i pokoje o większej powierzchni lub zaprojektowano je jako open space. Wykończenie elewacji takiego domu zwykle bywa też tańsze ze względu na mniejszą powierzchnię ścian zewnętrznych. Podczas budowy nie musimy ustawiać wysokich rusztowań ani wykonywać kosztownej, dwupoziomowej instalacji wodnej czy elektrycznej.
Ostatnio w modzie jest jak największe ,,otwieranie” domu na otaczającą go naturę. Stąd domy parterowe często mają wyjścia prowadzące bezpośrednio do ogrodu, wewnętrzne patio lub jedną ścianę niemal w całości przeszkloną.
Dom parterowy – wady
Jeśli chcemy mieć dom parterowy o większej powierzchni, musimy dysponować odpowiednio dużą działką, co nie dla każdego jest osiągalne. W przypadku domów piętrowych powierzchnia zabudowy może być nawet kilkukrotnie mniejsza przy takiej samej powierzchni użytkowej.
Domy parterowe często mają dość skomplikowane projekty. Dzieje się tak ze względu na konieczność zapewnienia dostępu światła dziennego do centralnej części domu. Ogrzanie domów parterowych również może być trudniejsze ze względu na większą powierzchnię, przez którą najbardziej ucieka ciepło (ściany zewnętrzne, dach, podłogi).

Mały dom parterowy
Dom piętrowy – zalety
Dom piętrowy może zostać wybudowany nawet na mniejszej działce. Budując wzwyż, możemy uzyskać przestrzeń użytkową o takim samym metrażu jak przy domu parterowym, wykorzystując mniejszą powierzchnię zabudowy.
Dom piętrowy łatwiej też podzielić na strefy, np. oddzielić przestrzeń dzienną od nocnej lub wydzielić obszary przeznaczone dla konkretnych domowników. To szczególnie praktyczne, gdy rozważamy wynajem części domu – w takim przypadku lokator i właściciel mogą mieszkać na oddzielnych piętrach. W domach piętrowych doskonale funkcjonują też rodziny wielopokoleniowe – parter z reguły zajmują seniorzy, na górnej kondygnacji mieszkają młodsi, a na poddaszu można urządzić pokoje dziecięce.
Domy piętrowe zwykle łatwiej ogrzać, ze względu na bardziej zwartą bryłę budynku. Dzięki nim możemy też cieszyć się balkonami i – w wielu przypadkach – ładniejszym widokiem z okien. Zwłaszcza właściciele działek położonych w wyjątkowo urokliwych miejscach powinni rozważyć budowę domu piętrowego. Co może się równać z wypoczynkiem na balkonie otwartym na wysokogórską panoramę czy bezkresne morze?
Zobacz: Dom pasywny – co to jest i ile kosztuje jego zbudowanie?
Dom piętrowy – wady
Koszt budowy domu piętrowego często jest wyższy niż wzniesienie domu parterowego o porównywalnej powierzchni użytkowej. Oczywiście, wiele zależy od stopnia skomplikowania projektu oraz zastosowanej technologii budowy.
Generalnie, koszty najbardziej podnosi konieczność zaprojektowania schodów oraz dwupoziomowej instalacji wodnej i elektrycznej. W domu piętrowym z użytkowym poddaszem konieczne będzie wstawienie także okien dachowych, co oznacza większe wydatki na stolarkę okienną. Stosunkowo drogie jest ponadto wykonanie balkonów.
Domy piętrowe są mniej przyjazne dla osób starszych, niepełnosprawnych czy rodziców z małymi dziećmi. Mogą też stwarzać ryzyko dla zwierząt domowych. Obecność balkonów wiąże się z większymi stratami ciepła i potencjalnie większym ryzykiem włamań, gdyż złodzieje szczególnie chętnie wchodzą przez drzwi balkonowe.

Dom piętrowy
Dom parterowy czy piętrowy – co jest korzystniejsze pod względem finansowym?
Obiegowa opinia mówi, że koszty budowy domu parterowego są niższe niż domu piętrowego. Nie można jednak uznać tego za regułę. Wszystko zależy od specyfiki konkretnego projektu oraz zastosowanych technologii budowy.
Budowa domu parterowego na ogół oznacza wyższe koszty przy wykonywaniu fundamentów, bo większa jest ich powierzchnia. Kolejną sprawą są koszty budowy dachu na całym budynku jednokondygnacyjnym – zwykle konieczne jest pokrycie dość dużej powierzchni. Trzeba także wykonać dobrą izolację stropu nad parterem.
Z drugiej strony możemy zaoszczędzić na samej konstrukcji stropu, która nie musi być aż tak wytrzymała jak w domu piętrowym, gdzie trzeba utrzymać kolejne poziomy budynku czy choćby poddasze użytkowe. W domu parterowym możliwa jest także całkowita rezygnacja ze stropu – sufitem może być po prostu spadzisty dach z widocznym estetycznym belkowaniem.
Jeśli nie planujemy budowy domu parterowego z poddaszem użytkowym, to raczej nie będzie konieczne wstawianie okien dachowych – klasyczne okna zapewnią wystarczającą ilość światła słonecznego.
Dom parterowy czy piętrowy? Podsumowanie
Na koszt budowy domu składa się tak wiele czynników, że nie sposób jednoznacznie stwierdzić, że domy piętrowe lub parterowe są tańsze. Każdy projekt ma swoją specyfikę, więc zostanie wyceniony inaczej. Decydując się na budowę domu parterowego lub piętrowego, należy rozważyć przede wszystkim to, który z nich będzie lepiej zaspokajał nasze indywidualne potrzeby.
Domy parterowe na ogół są bardziej przestronne, ale trzeba pamiętać, że zajmują większą powierzchnię działki w porównaniu z domem piętrowym o identycznym metrażu. Mogą być idealnym wyborem dla rodzin, w których są małe dzieci, osoby starsze czy niepełnosprawne.
Tworzące zwartą bryłę domy piętrowe zajmują mniejszą powierzchnię, dlatego będą świetną opcją dla właścicieli niewielkich działek. W domach z pełnym piętrem lub z poddaszem użytkowym bez trudu wydzielimy odrębne mieszkania lub podzielimy budynek, np. na strefę dzienną i sypialną. Z okien i balkonów domów piętrowych zwykle roztacza się też ładniejszy widok na okolicę, w porównaniu z domem parterowym.

Dom piętrowy w nowoczesnej bryle
W niektórych przypadkach nasze preferencje mają niewielkie znaczenie. Na decyzję o tym, czy wybudować dom parterowy czy piętrowy mają bowiem wpływ także czynniki niezależne od nas. Czasami wielkość działki, jej specyficzne położenie czy kształt sprawiają, że niemożliwa jest budowa domu parterowego o wystarczającej dla domowników powierzchni użytkowej. Znaczenie mogą mieć również specyficzne wytyczne wynikające z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy.