Drzewka owocowe karłowe czy kolumnowe – co wybrać?
Drzewka owocowe stanowią idealne dopełnienie każdego ogrodu. Zachwycają swoją formą, a przy tym dostarczają przepysznych, świeżych owoców. W polskich ogrodach coraz częściej spotkać można drzewa karłowe, kolumnowe oraz niskopienne. Drzewka te, swoim kompaktowym rozmiarem dopasują się do każdej, nawet niewielkiej przestrzeni, a przy tym mają stosunkowo niewielkie wymagania. Jeśli więc dotychczas rezygnowałeś z drzew owocowych w swoim ogrodzie, to powinieneś rozważyć możliwości, jakie daje uprawa niewielkich drzewek owocowych.
Spis treści
Co wpływa na wielkość drzewa owocowego?
Ostateczny rozmiar drzewa owocowego w głównej mierze zależy od zastosowanej podkładki. Odpowiednio dobrana podkładka determinuje cechy sadzonki, w tym reguluje siłę wzrostu rośliny, a także przyspiesza proces wejścia drzewka w okres owocowania.
Podkładki sadownicze można podzielić na:
- podkładki silnie rosnące — drzewa owocowe, w których stosowane są tego typu podkładki, wyróżniają się długowiecznością, jednak wiąże się to z dłuższym oczekiwaniem na pierwsze owocowanie,
- podkładki półkarłowe — wyróżniają się mocniejszym systemem korzeniowym, dzięki czemu nie wymagają stosowania podpór, rośliny szczepione na podkładce półkarłowej osiągają wysokość do 5 metrów,
- podkładki karłowe — sprawiają, że rośliny owocują obficie, a plony pojawiają się każdego roku, podkładka karłowa zapewnia wczesne i obfite owocowanie.
Jakie drzewa owocowe do ogrodu?
Wybór drzewka owocowego zależy w głównej mierze od preferencji sadownika, a także wielkości ogrodu. W niewielkich ogrodach najlepiej sprawdzą się drzewka niskopienne, szczepione na podkładkach karłowych. Te jednak wymagają podpór i odpowiednio żyznej gleby.
W ogrodach, w których występuje mniej żyzna gleba, szczególnie dobrze sprawdzą się drzewa owocowe na silniejszych podkładkach, z lepiej rozbudowanym systemem korzeniowym.
Typy podkładek w drzewach owocowych
W drzewach owocowych stosowane są różne typy podkładek, w zależności od wielkości drzewa, jakiej oczekuje sadownik, można wybierać podkładki silne, półkarłowe oraz karłowe.
Największy wybór mają bez wątpienia wielbiciele jabłoni, brzoskwiń, nektarynek, wiśni i czereśni, które są dostępne w licznych wariantach na podkładkach karłowych, półkarłowych oraz silnych.
Grusze to jedyne drzewka owocowe, które nie są dostępne w odmianie półkarłowej. Z kolei śliwy nie występują na podkładkach karłowych.
Karłowe drzewka owocowe
Drzewka owocowe karłowe to drzewa, które zostały zaszczepione na podkładce karłowej lub półkarłowej. Ich główną zaletą są niewielkie rozmiary.
Drzewka karłowe wyrastają do maksymalnie 3 metrów. To sprawia, że znacznie prostsze jest przeprowadzanie zabiegów pielęgnacyjnych, a także zbiór owoców. Karłowe drzewa owocowe umożliwiają swobodny dostęp do każdego miejsca korony.
Niewielkie rozmiary drzewka owocowego sprawiają, że mogą być sadzone w przydomowych ogrodach, a także na balkonie lub tarasie, do którego dociera światło słoneczne.
Karłowe drzewa owocowe są hodowane szczególnie w sadach, gdzie umożliwiają gęste nasadzenie i tym samym wyjątkowo obfite plony. Co więcej, drzewa owocowe uprawiane na skarlających podkładkach umożliwiają zbiór owoców nawet każdego roku.
Karłowe drzewka owocowe — zalety i wady
Drzewa szczepione na podkładkach karłowych to rośliny dedykowane szczególnie do niewielkich ogrodów. Bardzo dobrze prezentują się w przydomowym ogródku, ponieważ swoimi rozmiarami nie przytłaczają przestrzeni.
Zalety karłowych drzew owocowych:
- sadzonki osiągają niewielkie rozmiary,
- szybkie owocowanie,
- wygodny zbiór owoców,
- smaczniejsze i ładniejsze owoce,
- większy plon,
- możliwość uprawy również w doniczkach,
- wygodniejsza pielęgnacja drzewa.
Wady drzew owocowych karłowych:
- krótka żywotność,
- słaby system korzeniowy,
- wymagają stosowania podpór,
- w czasie upałów wymagają regularnego podlewania,
- wymagają ochrony w okresie zimowym.
Karłowe drzewka owocowe
Drzewka owocowe niskopienne
Drzewa owocowe niskopienne to drzewka, które jeszcze w szkółce zostały zaokulizowane na wysokości 10 do 20 cm nad ziemią. Taki zabieg sprawia, że korona drzewa rozpoczyna się na wysokości 50 cm.
Tego typu drzewa owocowe mogą być uprawiane na podkładkach silnie rosnących i wówczas drzewa osiągają duże rozmiary, nawet do 5-7 metrów oraz na podkładkach karłowych i wówczas ich wysokość nie przekracza 2 metrów.
Decydując się na drzewka owocowe niskopienne, należy mieć na uwadze fakt, że ta odmiana nie należy do długowiecznych. Z uwagi na słabszy system korzeniowy ich żywotność osiąga maksymalnie do piętnastu lat, a dla zwiększenia stabilności wymagają podpór.
Drzewka owocowe niskopienne wymagają regularnego nawożenia, a w okresie letniej suszy intensywnego podlewania. W okresie zimowym drzewka niskopienne powinny być odpowiednio zabezpieczane,
Drzewka owocowe kolumnowe
Tym, co charakteryzuje drzewka owocowe kolumnowe, jest ich wąski pokrój, rozrastają się do maksymalnie 80 cm. Drzewka nie rozkrzewiają się na boki, z głównego przewodnika wyrastają krótkie pędy, które nie wymagają ciągłego kształtowania. Niewielkie rozmiary drzewka sprawiają, że można je sadzić na małej powierzchni, w odległości 1 metra od siebie.
W zależności od odmiany drzewka kolumnowe mogą osiągać wysokość od 2 do 3 metrów, a przy tym mogą być uprawiane zarówno w ogrodzie, jak i w doniczkach, na tarasie lub balkonie.
W okresie owocowania należy przerzedzić zawiązki kwiatowe. Jest to szczególnie istotne, ponieważ pędy po owocowaniu, pod ciężarem owoców wyginają się, a niekiedy nawet łamią, prowadząc do uszkodzenia rośliny.
Czy warto zdecydować się na drzewka kolumnowe?
Drzewka kolumnowe nie wymagają przeprowadzania licznych zabiegów pielęgnacyjnych. Ich przycinanie ogranicza się do minimum, a niewielki rozmiar nie wpływa na owocowanie. Rośliny mimo kompaktowych rozmiarów wyróżnia taki sam okres owocowania jak w przypadku ich pełnowymiarowych odpowiedników.
Co szczególnie ważne, tego typu drzewka, z uwagi na swoją budowę sprawdzą się również w uprawie na balkonie i tarasie. Choć rosną wolno, to pierwszych owoców można się spodziewać już po dwóch latach po posadzeniu.
Drzewka kolumnowe uprawiane w ogrodzie będą się doskonale prezentować wokół altan i płotów, które równocześnie zapewnią im odpowiednią podporę. Z kolei na balkonach i tarasach idealnie podkreślą balustrady.
Decydując się na drzewka owocowe kolumnowe, należy pamiętać, że jak większość drzew owocowych, są one słabo odporne na mróz. Dlatego, szczególnie w pierwszych latach po posadzeniu należy zadbać o odpowiednie zabezpieczenie drzew.
Drzewka owocowe kolumnowe
Kiedy i gdzie sadzić drzewka owocowe?
Uprawa drzew owocowych wymaga odpowiedniego przygotowania. Musimy pamiętać o wyborze odpowiedniego stanowiska, a następnie przystąpić do sadzenia w odpowiednim czasie. Co ważne zasady te są takie jak w przypadku drzew wysokopiennych.
Kiedy sadzić drzewka owocowe?
W doniczkach drzewa mogą być sadzone przez cały sezon od wczesnej wiosny, aż do późnej jesieni. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku drzewek owocowych uprawianych w ogrodzie. Tutaj należy pamiętać o tym, by sadzonka znajdowała się w stanie spoczynku, tj. przed wejściem w okres wegetacji, a także, zanim pojawią się pąki owocowe.
Najlepszym czasem na sadzenie drzew owocowych jest przełom marca i kwietnia. W tym czasie zwykle nie ma już mrozów, dzięki czemu sadzonka będzie miała czas na to, by się przyjąć. Wówczas należy pamiętać, by dwa miesiące po posadzeniu zasilić rośliny niewielką dawką nawozu.
Gdzie sadzić drzewka owocowe?
Drzewa owocowe, jak pozostałe rośliny wykorzystują światło słoneczne do przeprowadzania procesu fotosyntezy. To od ilości światła zależy wybarwienie liści oraz intensywność owocowania. Dlatego tak ważny jest wybór odpowiedniego stanowiska. Podłoże powinno być przepuszczalne, z wysoką zawartością próchnicy oraz odpowiednim poziomem wilgotności.
W przypadku drzew wysokich należy zadbać o odpowiednie osłonięcie ich koron przed działaniem wiatru. Niewskazane jest sadzenie drzewek owocowych w zagłębieniach terenu, ponieważ może tam dochodzić do występowania zastoisk mrozowych, które uszkodzą słaby system korzeniowy.
Kiedy przycinać karłowe drzewa owocowe?
Wszystkie drzewa owocowe: kolumnowe, karłowe, nisko- i wysokopienne wymagają regularnego przycinania. Taki zabieg pozwala na zwiększenie żywotności rośliny oraz intensyfikację plonów. Odpowiednio przeprowadzone cięcie pozwala ukształtować drzewko zgodnie ze swoimi preferencjami.
Przycinanie drzewek kolumnowych
Drzewa owocowe kolumnowe przycina się stosunkowo rzadko, ponieważ te odmiany drzew nie wytwarzają długich pędów. Dla utrzymania odpowiedniej estetyki drzew kolumnowych warto regularnie usuwać przemarznięte oraz uschnięte pędy.
Przycinanie drzewek karłowych i niskopiennych
W przypadku drzew karłowych i niskopiennych cięcie uzależnione jest od wybranego gatunku:
- brzoskwinie i nektaryny najlepiej przycinać wiosną, gdy miną przymrozki,
- czereśnie i wiśnie najlepiej przycinać po zbiorach — na przełomie lipca i sierpnia,
- jabłonie — cięcie formujące kształt rośliny wykonuje się pod koniec zimy, następnie latem należy regularnie przycinać młode pędy, które wzrastają pionowo,
- śliwy w zależności od odmiany — późno owocujące należy przycinać na początku wiosny, odmiany, na których owoce pojawiają się wcześnie, należy przycinać pod koniec lata.
Jakie drzewko wybrać?
Wybór odpowiednich drzew owocowych do ogrodu z pewnością nie należy do prostego zadania.
Drzewa, w których zastosowana została podkładka karłowa, osiągają mniejsze rozmiary, a ich korona sprawia, że drzewko nie różni się od tych znanych nam z sadów.
Drzewka kolumnowe pozwalają na uprawę również na niewielkich powierzchniach. Swoją szerokością nie przekraczają metra, a przy tym ich owoce są równie smaczne.
To, jakie drzewa wybierzesz, zależy od Twoich preferencji oraz warunków. W przypadku gdy Twój ogród jest naprawdę niewielki, ale gleba jest żyzna, a stanowisko słoneczne i osłonięte od wiatru, to możesz zdecydować się na drzewa karłowate. W miejscach, w których występują silne mrozy, warto postawić na drzewa, w których zastosowana została podkładka silnie rosnąca.
