Hortensja ogrodowa – sadzenie, uprawa, pielęgnacja

Niezależnie od stylu, w jakim utrzymany jest nasz ogród, wiele radości sprawi nam widok hortensji na klombie, przy alejce czy wokół oczka wodnego. Jeśli włożymy trochę serca w ich uprawę, okazałe kwiatostany zakwitną bujnie wczesnym latem i będą nam towarzyszyć nawet do późnej jesieni. Poniżej kilka wskazówek dotyczących tego, jak uprawiać hortensję ogrodową.

Hortensja ogrodowa – podstawowe informacje

Hortensja ogrodowa (Hydrangea macrophylla) to kwitnący krzew z rodziny hortensjowatych, osiągający do 150 cm wysokości. Gatunek pochodzi z Azji, a konkretnie z jej wschodniej i południowej części, gdzie rośnie naturalnie w klimacie morskim. Obecnie w Polsce uprawia się specjalnie wyselekcjonowane odmiany, często mieszanki różnych gatunków.

To roślina wieloletnia, która na zimę zrzuca swoje bujne ulistnienie. Liście hortensji ogrodowej są owalne, z ząbkowaną krawędzią. Najbardziej ceniona jest jednak za wielkość oraz kolor kwiatów, zdobiących krzewy przez całe lato. Hortensja występuje zasadniczo w dwóch wariantach – jako krzew kwitnący na pędach tegorocznych lub na pędach zeszłorocznych. Większość odmian wymaga cięcia – skracamy pędy i usuwamy suche kwiatostany.

• Pnącza do domu - Top rośliny pnące do wnętrz

Przy uprawie hortensji ogrodowej należy zachować systematyczność oraz dużą staranność, dlatego nie jest to najlepsza roślina dla dopiero rozpoczynających swoją przygodę z ogrodnictwem. Krzew może być sadzony w gruncie albo w donicach na balkonie czy na tarasie. Hortensję ogrodową często uprawia się jako kwiat cięty na bukiety, istnieje także specjalna odmiana, która nazywa się hortensja bukietowa.

Kiedy sadzić hortensje?

Już wczesną wiosną możemy zakupić sadzonki hortensji, ale możemy je sadzić właściwie w ciągu całego sezonu. Oprócz okresu po wiosennych przymrozkach, szczególnie korzystną porą jest jesień. Jak najszybciej po zakupie sadzonka powinna być umieszczona w gruncie. Najlepiej wybrać dość ciepły, ale nie bardzo słoneczny dzień.

Zanim posadzimy hortensje, trzeba dokładnie wyrwać wszystkie chwasty i spulchnić ziemię, przekopując ją. Młode sadzonki hortensji są dość wrażliwe na przymrozki, więc warto je przed nimi zabezpieczyć oraz nie sadzić kwiatów tuż przed nadejściem zimy.

Hortensja ogrodowa – uprawa na jakim podłożu?

Hortensja ogrodowa lubi wilgotne podłoże, próchnicze i o dobrej przepuszczalności. Zbyt zasadowy odczyn gleby nie jest pożądany, znacznie lepsze jest pH utrzymujące się w granicach 4,5–5,5. Jeśli ziemia ma nieprawidłowy odczyn, można dodać do niej trochę kwaśnego torfu i kompostu albo zakupić w sklepie ogrodniczym specjalne podłoże do roślin kwasolubnych. Kwiaty zasadzone na dość piaszczystej glebie wymagają częstszego podlewania.

Zbyt wysokie dla hortensji ogrodowej może okazać się pH przekraczające 6,2 – powoduje ono żółknięcie i usychanie liści. Co ciekawe, wpływając na odczyn gleby, możemy zmienić kolor kwiatów:

• pH 6,5 – 7,4 – różowy;
• pH 5,2 – 6,4 – niebieskoróżowy;
• pH 4,5 – 5,1 – niebieski.

Oczywiście, wartości te podane są orientacyjnie, barwa, na jaką rozkwitną pąki kwiatowe hortensji może się też różnić w zależności od odmiany. Generalnie, im wyższe pH, tym jaśniejszy odcień różu czy błękitu. Jedynie biała hortensja ogrodowa nie może zmienić koloru kwiatów.

Jakie stanowisko dla hortensji?

Uprawa hortensji ogrodowej powinna się odbywać na stanowisku słonecznym albo w połowie zacienionym. Szczególnie dobrze rośnie w klimacie morskim, dlatego jest częściej uprawiana w północnej części Polski. Bujne ulistnienie i obfite zakwitanie sprawiają, że zapotrzebowanie hortensji na wodę jest duże, więc mogą im zaszkodzić nawet krótkie okresy suszy.

Uprawa hortensji – nawożenie

Kwiaty te wymagają dobrego nawożenia, na szczęście w sklepach ogrodniczych dostępne są specjalnie dla nich skomponowane, wieloskładnikowe nawozy. Warto sięgnąć zwłaszcza po preparaty płynne, którymi podlewa się hortensje co tydzień czy nawet co 10 dni. Nawozy w granulkach należy stosować 2-3 razy w ciągu sezonu.

Hortensje ogrodowe – kwitnienie

Hortensja ogrodowa kwitnie przez całe lato – od czerwca do sierpnia, a w sprzyjających warunkach nawet przez całą jesień. Kwiatostany zebrane są w okrągłe, wypukłe i dość ciasne skupiska. U tych krzewów zawiązki pąków pojawiają się zwykle w sierpniu i kwitną latem następnego roku (a więc odmiana ta kwitnie na pędach z zeszłego roku).

Duże, dekoracyjne kwiaty hortensji ogrodowej są złożone najczęściej z dwóch typów kwiatów – drobnych kwiatów płodnych (tych, z których potem będą nasiona) oraz znacznie bardziej okazałych, pięknie ukształtowanych kwiatów płonnych (pozbawionych słupków oraz pręcików), którym krzew tak naprawdę zawdzięcza cały swój urok.

Barwy, jakie mogą mieć kwiaty hortensji ogrodowej, bywają bardzo zróżnicowane – śnieżnobiałe, w wielu odcieniach różu, czerwieni, błękitu i fioletu. Kolor, na jaki zakwitnie hortensja jest uzależniony od współczynnika pH gleby, a także od zawartości w niej niektórych pierwiastków, takich jak glin czy żelazo.

Słońce sprzyja lepszemu kwitnieniu hortensji, dlatego jeśli chcemy się cieszyć ich pięknym wyglądem, nie powinniśmy ich uprawiać w cieniu. Dla zawiązywania się pąków kwiatowych korzystny jest też nawóz fosforowo-potasowy zastosowany pod koniec lipca.

A co, jeśli nasza hortensja nie zakwitła? Do najczęstszych przyczyn należy przemarznięcie pędów z obecnymi już na nich pąkami kwiatowymi. Są odmiany mniej i bardziej odporne na mróz, ale zasadniczo może on zaszkodzić każdej hortensji, dlatego przy ujemnych temperaturach najlepiej okrywać krzewy rosnące na zewnątrz.

Hortensja ogrodowa – przycinanie

Hortensje ogrodowe powinny być przycinane w marcu lub kwietniu, po wiosennych przymrozkach, ale zanim zacznie się okres wegetacyjny. Przycinając je, usuwamy jedynie przekwitłe kwiatostany oraz pędy chore czy zasuszone. Jeśli zrobimy to umiejętnie, roślina będzie lepiej rosła i bardziej obficie zakwitnie. Nie ma potrzeby skracania pędów.

Cięcie hortensji powinno być wykonywane z uwagą – pąki kwiatowe pojawiają się na pędach zeszłorocznych i łatwo omyłkowo je ściąć. Zawiązki kwiatów na przyszły rok krzew wypuszcza bowiem już w sierpniu.

Jak zabezpieczyć hortensje przed mrozem?

Wiemy już, że szczególnie młode hortensje mogą być wrażliwe na niskie temperatury, jednak co możemy zrobić, aby uchronić krzewy rosnące na zewnątrz przed mrozem? Najlepiej owinąć je agrowłókniną lub obłożyć słomą zaraz po opadnięciu liści. Roślinę podsypujemy też drobną korą, torfem albo niewielkimi gałązkami drzew iglastych. Odkrywamy ją dopiero, gdy minie ryzyko wiosennych przymrozków. Kwiaty uprawiane w donicach warto przezimować w pomieszczeniu.

Różne gatunki hortensji

Inne gatunki hortensji niż ogrodowa różnią się między sobą nie tylko wyglądem, ale w wielu przypadkach sposobem pielęgnacji, zwłaszcza w kwestii przycinania.

Hortensje lacecaps (tłumacząc dosłownie z angielskiego ,,koronkowe czepki“) to grupa roślin, których kwiaty przypominają wyglądem właśnie czepek z koronkową obwódką.

Hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata) to odmiana bardzo odporna na ujemne temperatury, dlatego jest szczególnie polecana na rabaty. Ten gatunek kwitnie na pędach tegorocznych. Przycinanie wiosną jest w przypadku tej odmiany ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym, który pobudza krzew do tego, by wypuścił nowe, silne pędy.

Podobnie postępujemy z innym gatunkiem – krzaczkami hortensji krzewiastej (Hydrangea arborescens), która zakwita na pędach jednorocznych, dlatego przycinamy je na wysokości mniej więcej trzeciej pary pąków.

Hortensja kosmata (Hydrangea aspera) jest z kolei odmianą w ogóle niewymagającą przycinania, chyba że mówimy o pozbyciu się pędów uszkodzonych czy dotkniętych chorobą.

Innym gatunkiem, który nie wymaga cięcia, jest hortensja pnąca (Hydrangea anomala) – możemy to jednak zrobić, jeśli nie chcemy, by nadmiernie się rozrosła.

Z czym komponować hortensje ogrodowe?

Kępy hortensji prezentują się na tyle efektownie, że pokryty nimi klomb już stanowi jednorodną kompozycję. Okazałe krzaczki obsypane kwiatami w różnych wariantach barwnych wyglądają jak z bajki, zwłaszcza na tle trawnika, ale możemy też wzbogacić aranżację rabaty innymi roślinami.

Za hortensjami warto posadzić np. krzewy iglaste o ciemniejszych igłach, aby stworzyć ładny kontrast. Hortensja posadzona jako pojedyncza roślina dobrze skomponuje się zwłaszcza z piwoniami, bylicami, rozchodnikami, begoniami czy lewkoniami. Uzyskamy wówczas kompozycję, w której wystąpią zróżnicowane kwiatostany i formy ulistnienia.

Podsumowanie

Hortensja ogrodowa jest dosyć wymagającą w uprawie rośliną, jednak efekt jest zdecydowanie wart włożonej w to pracy.

Ukwiecone pędy mogą wspaniale ozdobić nasz ogród przez całe lato, należy jednak pamiętać, że różne gatunki hortensji wymagają nieco innej pielęgnacji, aby rosnąć bujnie i wydać dorodne, dekoracyjne kwiaty.

Autor

Maria