Jak sprawdzić, czy w domu są karaluchy?

Obecność insektów w domu może stanowić nie lada problem, ale czasami nawet nie zdajemy sobie sprawy, że razem z nami mieszkają jacyś niepożądani lokatorzy. W tym artykule podpowiadamy, jak sprawdzić, czy w domu są karaluchy, skąd one się biorą i jak można sobie poradzić z tym problemem. Wyjaśniamy też, czy te insekty są tym samym, co prusaki.

Jak rozpoznać karalucha?

W mieszkaniach najczęściej można spotkać gatunek, który nazywa się fachowo Blatta orientalis (zwany jest także karaczanem wschodnim, karaczanem pospolitym albo po prostu szwabem). Karaluch osiąga 15-30 mm długości, a jego ciało jest silnie spłaszczone, co umożliwia mu przechodzenie nawet przez najmniejsze szpary. Korpus ma kolor brązowy, ciemnobordowy lub czarny. Na głowie znajdują się ruchliwe czułki znacznej długości.

Trzy pary odnóży z haczykami sprawiają, że karaluchy są w stanie chodzić po pionowych powierzchniach. Jeden z najczęstszych mitów dotyczących tych owadów mówi, że karaluchy latają. W rzeczywistości jedynie samce mają skrzydła, a co więcej wykorzystują je tylko do szybowania, aby zamortyzować upadki z większych wysokości.

• Jak pozbyć się pająków z domu? Garść praktycznych porad

Karaluchy i prusaki – czym się różnią?

Wiele osób myli ze sobą karaluchy i prusaki. Choć owady te należą do jednej rodziny karaczanów, to nieco różnią się od siebie wyglądem. Najłatwiej zauważyć to po kolorze – ciała karaluchów są ciemniejsze, podczas gdy prusaki posiadają zabarwienie brązowożółte, z dwoma ciemniejszymi paskami na grzbiecie.

Karaluchy posiadają długie czułki, a u prusaków są one krótsze. Karaluchy są wyraźnie większe (prusaki osiągają długość ,,zaledwie” 10-15 mm) i prowadzą nocny tryb życia, podczas gdy te drugie możesz zaobserwować w swoim mieszkaniu także w ciągu dnia. Skrzydła występują u prusaków u obydwu płci, a kształt ich ciał jest bardziej owalny niż spłaszczony.

Zarówno karaluchy, jak i prusaki preferują wilgotne miejsca, z tym że karaluch domowy woli ciepłe zakamarki. Prusaki są bardziej odporne na niskie temperatury. Oba gatunki są w stanie bardzo długo przeżyć bez jedzenia, a niektóre podgatunki także bez wody. Są ponadto wyjątkowo odporne na różnego rodzaju trucizny, dlatego tak trudno je wytępić.

Karaluchy i prusaki słyną z tego, że są w stanie zjeść praktycznie wszystko, bez żadnej szkody dla siebie. Dotyczy to nawet materiałów budowlanych czy wielu substancji chemicznych. Rozmnażają się niebywale szybko. Samica karalucha jest w stanie złożyć nawet 40 jaj, z których po ok. 40-80 dniach wykluwają się larwy. W przypadku prusaków jest to do 30 jaj, a wylęg następuje po upływie mniej więcej 15-30 dni.

Dlaczego karaluchy i prusaki są zagrożeniem w mieszkaniach?

I prusaki, i karaluchy przenoszą groźne choroby. Wprawdzie insekty nie atakują w żaden sposób człowieka, jednak zanieczyszczają żywność swoimi odchodami. Ich obecność w kuchni, w miejscach, gdzie przygotowuje się posiłki, może skutkować przenoszeniem się chorobotwórczych patogenów ze śmietników, kanałów i innych mocno zanieczyszczonych obszarów, w których wcześniej przebywały.

Jakie choroby przenoszą karaluchy?

Karaluchy i prusaki mogą roznosić m.in. gruźlicę, grypę, zapalenie wątroby typu B, rotawirusy, salmonellę, a nawet trąd, cholerę, czerwonkę czy dur brzuszny (choć te ostatnie choroby w naszym klimacie występują rzadziej). Na ich odnóżach mogą się również znajdować jaja pasożytów i zarodniki grzybów. Zdarzały się przypadki, że obecność karaluchów czy prusaków w domu stawała się przyczyną alergii u któregoś z domowników.

Walka z karaluchami w domu

Jak sprawdzić, czy w domu są karaluchy i prusaki?

Obecność jaj i odchodów owadów

Nawet, jeśli wiemy, jak wygląda karaluch, może nam się nie udać dostrzec w domu żadnych dorosłych osobników. Istnieją jednak pewne wskazówki świadczące o tym, że w naszym domu pojawiły się te owady. Na różnych powierzchniach, zwłaszcza wewnątrz szafek kuchennych, gdzie przechowywane są produkty spożywcze, dostrzec można jaja karaluchów lub ich odchody.

Jaja, a właściwie kokony je zawierające, są żółte lub żółtobrązowe. Mają podłużny i lekko zaokrąglony u góry i u dołu kształt, przypominający nieco wydłużonego Tic-Taca. Z kolei odchody karaluchów mają postać milimetrowych, czarnych drobinek, przywodzących na myśl zmielony pieprz albo fusy kawy. Jeżeli dodatkowo wyczuwamy wyraźną, brzydką woń, kojarzącą się z wilgocią i zgnilizną, może to być znak, że w domu mieszka całkiem sporo karaluchów.

Brudne ślady, skórki i dziwne uszkodzenia – czy to karaluch?

Kolejną oznaką obecności tych owadów mogą być brązowe, rozmazane ślady, zwłaszcza na podłogach i w pobliżu listew przypodłogowych. Czasami karaluchy pozostawiają też zrzucone skórki w miejscach, w których się chowają. Zmiana pancerzyka następuje od 5 do 8 razy w trakcie procesu dojrzewania. Nadgryzione opakowania żywności, ale także książki czy wyroby ze skóry naturalnej również mogą stanowić dowody odwiedzin karalucha w naszym mieszkaniu.

Jak szukać karalucha i prusaka?

Pomieszczenia, które szczególnie upodobały sobie te insekty, to kuchnia, łazienka i spiżarnia (lub piwnica, w której trzymamy żywność). Jeżeli podejrzewamy ich obecność w domu, należy dokładnie sprawdzić wnęki i różne zakamarki (przy meblach, sprzętach domowych itp.). Warto obejrzeć okolice listew przypodłogowych, a nawet odkręcić je w poszukiwaniu karaluchów i ich kokonów z jajami.

W przypadku prusaków sprawa wygląda podobnie, jednak pewną różnicę stanowi ich upodobanie do ciepłych zakątków. Prowadząc poszukiwania, należy skoncentrować się na okolicach grzejników, rur z ciepłą wodą oraz innych źródeł ciepła w domu. Możliwe, że wypatrzymy prusaka czającego się gdzieś blisko podłogi lub ucieknie nam on spod nóg. Te owady nie żerują pod osłoną nocy, ale w ciągu dnia, co powinno ułatwić nam poszukiwania, podczas gdy karaluchy będą umykać od światła.

Skąd się biorą karaluchy w domu?

Często karaluchy dostają się do domu, przechodząc z piwnic, śmietników czy zsypów na odpady w blokach. Mogą wejść do budynku np. przez otwory wentylacyjne, kanalizacje, szczeliny w ścianach, nieszczelne okna i szpary pod drzwiami.

Większe ryzyko pojawienia się tych owadów dotyczy mieszkania znajdującego się w pobliżu lokalu gastronomicznego, pływalni czy sklepu zoologicznego. Jeżeli w danym miejscu w bloku pojawiły się karaluchy, to istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że odwiedzą też inne mieszkania.

Skąd jeszcze się biorą karaluchy w domu? Zdarza się, że pojawiają się wraz z jakimś przedmiotem, na którym znajdowały się dorosłe osobniki lub jaja, np. starym meblem. Możliwe jest też przyniesienie ich do mieszkania razem z zakupioną żywnością. Rzadziej małe karaluchy i jaja zostają wniesione przez inne insekty, np. mrówki czy pluskwy.

Ci nieproszeni lokatorzy są wszystkożerni i praktycznie nic, co zjedzą, nie jest w stanie im zaszkodzić. Nic zatem dziwnego, że karaluchy przywabia woń gnijących śmieci czy pozostawione gdzieś resztki jedzenia. Owady te mogą pojawić się zarówno w domu jednorodzinnym, jak i w mieszkaniu w bloku.

Karaluchy najbardziej lubią ciemne, wilgotne miejsca. Z tego powodu dorosłe osobniki łatwiej spotkać w nocy niż w ciągu dnia. Jest to zresztą pora ich żerowania, wychodzą wówczas z mrocznych zakamarków w poszukiwaniu pożywienia.

Jak się pozbyć karaluchów i prusaków?

Zapobieganie pojawieniu się karaluchów

Łatwiej zapobiegać ich pojawieniu się w danym miejscu niż potem walczyć z karaluchami czy prusakami. Najważniejsze jest regularne i dokładne sprzątanie domu, bez pomijania zakamarków – co pewien czas odstawmy więc meble oraz sprzęty AGD i usuńmy nagromadzone tam zanieczyszczenia. Jest to szczególnie istotne w przypadku kuchni, gdzie mogą znajdować się odpadki organiczne, takie jak okruszki pieczywa.

Śmieci należy wynosić z domu na bieżąco. Nie pozostawiajmy też na blatach żadnych resztek pożywienia. Żywność najlepiej trzymać w szczelnie zamkniętych pojemnikach. Opakowanie płatków śniadaniowych czy torebka z kaszą nie stanowi dla karaluchów ani prusaków większej przeszkody – mogą z łatwością przegryźć folię czy karton, aby dostać się do ich zawartości. Dostrzeżone szczeliny, przez które insekty mogłyby się dostać do domu, należy na bieżąco uszczelniać.

Domowe sposoby na zwalczanie karaluchów i prusaków

Domowe metody, które pozwolą się pozbyć karaluchów i prusaków, wykorzystują przede wszystkim odstraszające zapachy. Pomocne będą olejki eteryczne – miętowy, eukaliptusowy lub cytrynowy, a także kocimiętka w doniczce lub na rabatkach w pobliżu domu.

W celu pozbycia się karaluchów można stosować domowej roboty pułapki, np. z fusów kawy. Owady te uwielbiają jej zapach, dlatego można pozostawić fusy w pojemniku o śliskich ściankach, z którego nie będą mogły wyjść. Sprawdzoną metodą jest również kwas borowy. Dodajemy do niego cukier, który bardzo lubią karaluchy, oraz mąkę (ma pełnić funkcję kleju). Boraks jest bezpieczny dla ludzi, ale zatruje insekty.

Profesjonalne zwalczanie karaluchów i prusaków

Kiedy żaden z domowych sposobów na prusaki i karaluchy w domu nie pomógł, pozostaje nam sięgnięcie po bardziej zdecydowane metody walki. Można kupić jakiś chemiczny preparat lub skorzystać z pomocy profesjonalnego podmiotu oferującego zwalczanie prusaków i karaluchów. Takie firmy mają do dyspozycji szeroki zakres niezwykle skutecznych metod, takich jak opryski, zamgławianie czy żelowanie.

Jak sprawdzić czy karaluchy pojawiły się w domu?

Karaluchy wchodzą do naszych domów różnymi drogami – mogą same przedostać się z zewnątrz, np. poprzez jakieś szczeliny czy otwory wentylacyjne, ale mogą także zostać niechcący przyniesione przez któregoś z domowników, a nawet przez inne owady.

Warto wiedzieć, jak wygląda karaluch i jak odróżnić go od prusaka. Ważną wskazówką jest reakcja na światło – te pierwsze przed nim uciekają. Karaluchy są też większe, a ich pancerz ma ciemniejszy kolor. Czasami nie udaje nam się dostrzec dorosłych insektów, ale w różnych zakamarkach natrafiamy na ich jaja albo odchody.

Zwalczanie prusaków i karaluchów może być trudne. Czasami domowe sposoby zawodzą i trzeba skorzystać ze środków chemicznych lub zwrócić się o pomoc do profesjonalnych firm zajmujących się dezynsekcją.

Na szczęście wiedząc, skąd się biorą karaluchy w domu, możemy znacząco zmniejszyć prawdopodobieństwo ich pojawienia się. Najistotniejsze jest utrzymanie czystości. Nie dopuszczajmy do sytuacji, kiedy w kuchni przez długi czas zalegają jakieś resztki pożywienia.

W wielu przypadkach karaluchy dostają się do mieszkania zwabione pozostawionymi gdzieś w pobliżu odpadkami. Dbajmy więc o regularne wynoszenie śmieci. Regularnie sprzątajmy pomieszczenia, nie pomijając przestrzeni pod meblami i sprzętami AGD oraz innych trudno dostępnych zakamarków.

Zwalczanie karaluchów i prusaków może przybrać charakter prewencyjny. Można do tego wykorzystać zapachy, których nie lubią karaluchy. Pamiętajmy, że obecność takich insektów w domu może stanowić zagrożenie dla zdrowia, ponieważ przenoszą one wiele chorobotwórczych patogenów.

Autor

Maria