Jak zrobić wodospad w ogrodzie? Praktyczny poradnik
Oczko wodne to jeden z najpopularniejszych elementów architektury ogrodów. Dzięki niemu w ogrodzie mogą rosnąć rośliny wodne i brzegowe, możliwe jest też gromadzenie wody deszczowej w sposób nieinwazyjny wizualnie. Zwykłe oczko wodne może być jednak dość mało oryginalne. Świetnym sposobem na jego uatrakcyjnienie jest wodospad ogrodowy. Jak wykonać wodospad w ogrodzie i jak przygotować do niego oczko wodne? Dowiedz się z naszego poradnika.
Spis treści
Oczka wodne z wodospadem – w jakim ogrodzie się sprawdzą?
Budowa oczka wodnego to dobry pomysł w ogrodzie w niemal każdym stylu gdzie zmieni postrzeganie roślin oraz mebli ogrodowych. Jednak wodospad czy kaskady ogrodowe są dość specyficznym elementem, który nie będzie pasować wszędzie. W jakim stylu powinien być zaprojektowany ogród z wodospadem nad oczkiem wodnym?
Naturalnie wodospady występują przede wszystkim w krajobrazie górskim. Dlatego projektując oczko wodne z wodospadem dobrym pomysłem jest nawiązanie do obszarów górskich. Rośliny preferujące skalne podłoże i zróżnicowane ukształtowanie terenu wzbogacone o wygląd i szum wody wodospadu, będą bez wątpienia niezwykle ciekawą kompozycją ogrodową. W ogrodach leśnych i naturalistycznych, znajdujących się w regionach górzystych wodospady są niemal obowiązkowym punktem ogrodu z oczkiem wodnym.
Łagodniejsze kaskady ogrodowe dobrze sprawdzą się w ogrodzie w stylu romantycznym, angielskim czy parkowym. Ozdoby z kaskad wodnych sprawdzą się świetnie też wszędzie tam, gdzie pasować będą skalniaki.
Budowa wodospadu krok po kroku
Wodospady i kaskady ogrodowe są łatwe do zbudowania, nie wymagają wiele specjalistycznego sprzętu i specjalnych umiejętności, dlatego możemy zdecydować się na wykonanie tych ozdób samodzielnie. Jak to zrobić?
Przygotowanie podstawy pod wodospad
Decydując się na budowę wodospadu do oczka wodnego, przede wszystkim musimy pamiętać o odpowiednim przygotowaniu brzegu. Nawet niewielka wodna kaskada może z czasem wypłukać brzeg na który opada, niszcząc oczko wodne.
By temu zapobiec brzeg na którym mają znajdować się opadające elementy wodne powinien zostać wzmocniony. Najlepiej wyłożyć go kamieniami polnymi i połączyć zaprawą murarską. W ten sposób zabezpieczymy się na długie lata.
Kolejny etap w budowie oczka wodnego wzbogaconego o kaskadę wodną czy wodospad to ułożenie właściwej podstawy. W przypadku wodospadów najlepiej sprawdzi się duży, pionowy głaz. Jeżeli nie mamy dostępu do tego typu kamienia, można wykorzystać mniejsze okazy i połączyć je zaprawą murarską w ciekawą formę. Dobrze wyglądać mogą zarówno zwyczajne kamienie polne, jak i skały łupliwe, które występują w postaci nieregularnych płytek. Ze stworzonej konstrukcji woda powinna opadać pionowo.
Wodna kaskada w ogrodzie – czym jej budowa różni się od wodospadów?
Kaskady są obok wodospadów najpopularniejszymi elementami wodnymi oczek wodnych. Woda z kaskady spływa po stopniach i łagodniej niż przy wodospadzie trafia do zbiornika wodnego. To ozdoba nieco cichsza, bardziej stonowana i elegancka.
- Podstawę kaskad wodnych mogą tworzyć kamienie, ale można ją także stworzyć jako konstrukcję ziemną. Niewielkie wzniesienie usypane na brzegu oczka wodnego może być bardzo dobrym miejscem na kaskadę wodną.
- Kaskada powinna składać się z kilku stopni. Nie ma konieczności by każdy stopień był ustawiony wzdłuż poprzedniego. Bieg strumienia kaskady może się wić i załamywać, odpowiednie zaprojektowanie jego przebiegu pozwoli uzyskać niezwykle atrakcyjny efekt.
- Jeżeli budujemy kaskady ogrodowe z kamieni, wówczas postępujemy podobnie jak w przypadku wodospadu. Kamienie łączymy zaprawą, tworząc konstrukcję po której będzie spływać woda. W zależności od dostępnych materiałów i naszej kreatywności przebieg brzegów strumienia i formy jakie stworzymy mogą być przeróżne.
W przypadku gdy zdecydujemy się na budowę kaskady na podstawie ziemnej, budowa różni się zasadniczo. Po wykopaniu stopni, należy je zagęścić i wysypać drobnym żwirem. Następnie całość przykryć za pomocą specjalnej folii lub maty poliestrowej. Powłoka z tworzywa sztucznego nie będzie zbyt estetyczna, dlatego najlepiej ukryć ją pod kamieniami i żwirem. Na progach i miejscach gdzie woda opada, powinny znaleźć się większe, płaskie kamienie. Dzięki temu unikniemy wypłukiwania i odsłonięcia folii.
Jaką wybrać pompę do oczka wodnego z wodospadem?
Bez względu na to czy budujemy wodospad czy kaskady ogrodowe, konieczne jest doprowadzenie wody na ich szczyt. Przez nasze ogrody rzadko przebiega naturalne koryto strumienia, dlatego najlepszym rozwiązaniem jest wykorzystanie wody z oczka wodnego w obiegu zamkniętym.
Urządzeniem koniecznym w takim układzie jest pompa. Jej dobór jest najważniejszym krokiem w czasie całej budowy. Pompa do oczek wodnych pracuje w trudnych warunkach, w niewielkim zbiorniku zwykle jest sporo zanieczyszczeń organicznych i stałych. Z tego powodu najlepiej sprawdzi się urządzenie przeznaczone do wody brudnej.
Istotny jest także element estetyczny, pompa powinna być niewidoczna, a tafla wody w miejscu jej poboru niewzruszona. Dlatego warto zastosować pompę głębinową (zanurzeniową), którą umieszcza się na dnie zbiornika wodnego. Najlepiej umieścić ją na kamiennej podstawie, dzięki czemu będzie zaciągać mniejszą ilość zanieczyszczeń.
Dla efektu jaki osiągniemy istotne są także parametry przepływu wody z pompy. Wydajność powinna wynosić około 100 l/h dla każdego centymetra szerokości strumienia. Oznacza to, że kaskady ogrodowe, które zwykle są szersze, wymagają bardziej wydajnych pomp. Drugim istotnym parametrem jest maksymalna wysokość podnoszenia wody. Jej dobór zależy nie tylko od wysokości z jakiej spływać będzie woda, ale też od średnicy rury zasilającej wodne elementy. Zależność tych wielkości można znaleźć zwykle w tabelkach na stronach sklepów i producentów pomp.
Ostatnim, ale nie najmniej ważnym elementem który musimy sprawdzić wybierając pompę do oczek wodnych, są ich zabezpieczenia elektryczne. Pompy pracujące w wodzie powinny mieć odpowiednie atesty i certyfikaty, oraz być wyposażone w wyłączniki zwarciowe i przeciążeniowe. Dzięki temu nie będą stanowić zagrożenia.
Doprowadzenie wody na szczyt strumienia
By zapewnić zamknięty obieg wody musimy doprowadzić wodę od pompy do miejsca z którego ma spływać.
Do tego celu można użyć rur z tworzywa sztucznego lub elastycznych węży. W przypadku plastikowych oczek wodnych czy zbiorników do których chcemy dobudować kaskadę czy wodospad, lepiej sprawdzą się węże. Jeżeli dopiero planujemy by zrobić oczko wodne, możemy zdecydować się na rury, które w większości poprowadzimy pod ziemią.
Bez względu na to które rozwiązanie wybierzemy, musimy ukryć nieestetyczne przewody wodne. Węże można wkopać w rowku i przykryć płaskimi kamieniami, lub umieścić w betonowym korycie. Instalacja z rur zwykle poprowadzona będzie pod ziemią i wewnątrz kamiennej podstawy, dlatego ukryć musimy przede wszystkim jej ujście. Najlepiej zrobić to za pomocą kilku płaskich kamieni. Otwór między nimi może być mniejszy od średnicy rury, dzięki temu będą ją dobrze maskować.
Wodne elementy w ogrodzie – podsumowanie
Kaskady i wodospady to proste i widowiskowe elementy architektury ogrodu. Budując oczko wodne możemy je z łatwością zaplanować i wykonać kosztem niewielkiego dodatku pracy i funduszy, a efekt może być niesamowity.
Dlatego projektując ogród, lub chcąc coś zmienić w już zaprojektowanym, warto pomyśleć właśnie o tego rodzaju ozdobach.
