Jak zrobić zielnik? Ogród ziołowy w ogrodzie i na balkonie
Uprawa ziół to niezwykle ciekawe hobby. Własny zielnik pozwala nie tylko zrealizować się jako ogrodnik, ale także nauczyć rozpoznawać rośliny i poznać ich właściwości, przydatne później w kuchni czy przy leczeniu drobnych dolegliwości. Jak zrobić zielnik w ogrodzie lub na balkonie, by zioła miały odpowiednie warunki?
Spis treści
Jakie miejsce wybrać na zielnik?
Nie jest tajemnicą, że rośliny potrzebują odpowiednich warunków do wzrostu. Najważniejsze jest nasłonecznienie i nawodnienie. Zioła to zwykle dość wytrzymałe rośliny, dlatego będą rosnąć w większości miejsc, ale jakie z nich będzie najlepsze?
Pole do popisu nie jest zbyt szerokie jeżeli decydujemy się na zrobienie zielnika na balkonie czy tarasie. Wówczas to, jakie warunki słoneczne będą panować na naszej uprawie ziół zależy tylko od układu naszego domu czy mieszkania. Zaletą hodowli roślin na balkonie jest to, że będą one wzrastać wcześniej i rosnąć dłużej, dzięki wyższej temperaturze wynikającej z bliskości budynku. Jeżeli mamy taką możliwość, to ciekawym pomysłem może być zamontowanie na balkonie zabudowy, tworzącej ogród zimowy. Pozwoli on na cieszenie się ziołami przez cały rok.
Jeżeli dysponujesz ogrodem, to do uprawy ziół możemy wybrać miejsce tworzące odpowiedni mikroklimat dla tych roślin. Miejsce na zielnik powinno być dość mocno nasłonecznione, ale nie wystawione na bezpośrednie, mocne światło słońca. Dzięki temu ziemia nie będzie zbyt szybko wysychać, a wzrost roślin będzie nieco wolniejszy, dzięki czemu zioła powinny być bardziej aromatyczne i nasycone składnikami leczniczymi. Warto wybrać też miejsce łatwo dostępne, blisko drzwi czy okna, by mieć łatwy dostęp do świeżych liści. Takie zioła dodają również uroku i mogą służyć jako dekoracja tarasu lub podkreślenie walorów mebli ogrodowych.
Alternatywą może być również uprawa ziół w naszej kuchni – zawsze będą pod ręką, jednak taki mini zielnik w kuchni zabierze trochę miejsca.
Jak zrobić zielnik krok po kroku?
Zielnik może być wydzielonym miejscem w ogrodzie, w którym będą rosły zioła. Jednak przeważnie uprawę ziół prowadzi się w doniczkach lub skrzynkach. Daje to pole do pobudzenia kreatywności i dopasowania zielnika do naszych potrzeb i stylu estetycznego naszego balkonu czy ogrodu. Zielnik można zakupić w sklepie, jednak jego wykonanie samemu nie jest zbyt trudne. Przedstawimy teraz kilka pomysłów na to jak zrobić zielnik z drewna.
Jak zrobić zielnik z palety?
Zielniki zrobione z palet to proste i widowiskowe rozwiązanie do hodowli roślin na balkonie z użyciem doniczek. Jego wykonanie jest dość proste, chociaż może być czasochłonne.
Najwięcej czasu zabierze nam wyszlifowanie palety. Są one zwykle wykonane z surowych desek, z których łatwo wychodzą drzazgi. Często też są poplamione i zanieczyszczone na powierzchni. Z tego powodu należy całą paletę wyszlifować papierem ściernym o gradacji około 80-100. Najlepiej jest zrobić to za pomocą szlifierki oscylacyjnej lub kątowej, ponieważ szlifowanie ręczne będzie bardzo trudne fizycznie i długotrwałe.
Po wyszlifowaniu należy paletę zaimpregnować i ewentualnie pomalować na pasujący nam kolor. W ten sposób tak naprawdę ukończyliśmy bazę naszego zielnika, postawiona na boku i zamocowana do ściany czy barierki balkonu paleta tworzy między deskami przestrzeń idealną do uprawy ziół. Wystarczy umieścić w nich skrzynki i doniczki z uchwytami balkonowymi, które dostępne są w każdym sklepie budowlanym czy ogrodniczym.
Jak zrobić zielnik ze skrzynek drewnianych?
Innym często dostępnym materiałem, za pomocą którego można zrobić zielnik są drewniane skrzynki. Mogą być to skrzynki po winie lub po jabłkach, czy inne skrzynki z drewnianych deseczek. Tutaj także wykonanie miejsca na zioła nie jest skomplikowane.
Jeżeli skrzynka wykonana jest z surowego drewna, to podobnie jak przy zakładaniu zielnika na palecie, należy wyszlifować i zabezpieczyć powierzchnię. Jeżeli mamy skrzynki po winie, lub inne z dobrze wyszlifowanych desek, warto je jedynie delikatnie wyczyścić papierem, a następnie zabezpieczyć lub pomalować (w zależności od preferencji).
Jeżeli dno skrzynki jest ażurowe, czyli posiada przeloty między listwami możemy włożyć na dno kawałek styropianu. Najlepiej w taki sposób, by na brzegach pozostało nieco przestrzeni, pozwalającej na wypłynięcie nadmiarowi wody. W przypadku skrzynek po winie czyli posiadających zabudowane dno, należy wywiercić w nim kilka otworów odpływowych. Ostatnim krokiem jest wyłożenie skrzynki od wewnątrz agrowłókniną i przymocowanie jej za pomocą tapera (zszywacza meblarskiego).
Tak przygotowane skrzynki można ustawiać na różne sposoby. Mocniejsze skrzynki, takie jak na wino, można wyposażyć w oczka na wkrętach i powiesić pod sufitem na balkonie. Słabsze skrzynki z cienkich desek możemy ustawić na ziemi, tarasie, balkonie, kaskadowo na podstawie z drewna w formie schodków czy na odwróconej do góry dnem palecie.
Jak zrobić zielnik z płyty OSB lub desek?
Płyta OSB nie jest materiałem estetycznym, ale bardzo wytrzymałym i dobrze nadaje się do stworzenia skrzynek na zielnik. Zaletą tej płyty jest dość łatwa obróbka, dzięki czemu nasze skrzynki mogą mieć dowolne wymiary i różne kształty.
Wykonanie zielnika z płyty OSB przypomina zbudowanie go w skrzynce, z tą różnicą, że tę skrzynkę musimy samodzielnie zbudować. Oprócz płyty potrzebować będziemy też kantówek, które posłużą nam do połączenia płyt ze sobą.
Po określeniu wymiarów i formy skrzynek naszego zielnika, wycinamy z płyty OSB dno, nawiercamy kilka otworów, a w narożnikach montujemy kantówki za pomocą wkrętów do drewna. Następnie wycinamy z płyty ściany boczne i przykręcamy je do kantówek. Po wyłożeniu wnętrza agrowłókniną i przybiciu jej zszywkami skrzynki są gotowe. Możemy je teraz połączyć za pomocą nóg z kantówek, ustawiając je jedną nad drugą czy w formie schodków.
Niemal identycznie tworzy się zielnik z desek, z tą różnicą, że deski mają zwykle ograniczone wymiary, dlatego wybór kształtu i rozmiarów skrzynek nie jest tutaj dowolny. W przypadku desek konieczne jest też zabezpieczenie ich powierzchni poprzez impregnację, a w przypadku surowego drewna także szlifowanie.
Jeżeli zielnik z płyty ma być ładny, to konieczne może być wykończenie zewnętrznej powierzchni. Dobrym sposobem może być przyklejenie listewek z drewna lub trzciny bambusowej.
Przygotowanie ziemi do zielnika i wybór odpowiednich roślin
Jeżeli wiemy już jak zrobić zielnik, to musimy jeszcze przygotować podłoże i wybrać zioła, jakie będziemy chcieli uprawiać w domu.
Zioła nie wymagają wyjątkowego traktowania, by rosły zdrowo i bogato, wystarczy do zielnika wsypać mieszankę ziemi ogrodowej z kompostem. W skrzynkach i doniczkach sypiemy ziemię do wysokości około 1 cm poniżej ich górnej krawędzi.
To jakie gatunki wybierzemy na nasz zielnik zależy od tego do czego chcemy przeznaczyć zebrane rośliny. Jeżeli chcemy korzystać z nich głównie w kuchni, to dobrym wyborem będą mięta, majeranek, szczypiorek, pietruszka naciowa, koper włoski, lubczyk ogrodowy czy rozmaryn. Latem możemy zdecydować się także na bazylię czy oregano.
Jeżeli oprócz gotowania, chcemy też wspomóc swoje zdrowie lub zająć się ziołolecznictwem, wówczas obok roślin kuchennych warto posadzić melisę, dziurawiec zwyczajny, lawendę, kocimiętkę właściwą, nagietek lekarski czy cząber ogrodowy. Ziół leczniczych jest jednak bardzo dużo, dlatego wybór konkretnych gatunków będzie zależeć od naszych potrzeb.
Zielnik może dać nam duże korzyści, wzbogacić naszą kuchnię o świeże zioła i apteczkę o rośliny lecznicze. Zarówno jego zrobienie, jak i hodowla ziół nie jest trudna i wymagająca, dlatego warto zrobić zielnik w ogrodzie czy na balkonie.
