Jakie doniczki do kwiatów domowych, żeby dobrze rosły?

Jaka doniczka nada się do naszej rośliny? Zdaniem wielu osób odpowiedź brzmi: ,,taka, jaka się nam podoba”. Czy jednak faktycznie powinniśmy zwracać uwagę wyłącznie na kwestie estetyczne? Jakie znaczenie ma wielkość pojemnika, jego kształt oraz materiał, z którego został wykonany? Czy doniczka musi mieć otwory w dnie? Jaki wpływ na roślinę mogą mieć jej pewne specyficzne cechy? Czy osłonka może zastąpić doniczkę? Zapraszamy do lektury.

Do każdej rośliny wybierz odpowiedni rozmiar doniczki

Wybierając doniczkę do uprawy roślin domowych, trzeba zwracać uwagę na jej rozmiar. Musi być on dostosowany do wielkości rośliny, a więc większość okazów będzie wymagała systematycznej wymiany doniczki na większą. Młode rośliny mają niewielki system korzeniowy i maleńkie listki, więc z reguły wystarczy im doniczka, w której mieści się kilkadziesiąt gramów podłoża. W miarę wzrostu należy je przesadzać do pojemników o coraz większej średnicy.

• Domestos do kwiatów — jak działa i czy faktycznie pomaga?

Dlaczego od razu nie mogą one być odpowiednio obszerne? W przypadku roślin domowych, które mają zbyt duże donice, dochodzi do nadmiernego rozrostu systemu korzeniowego. Roślina rozwija swoje korzenie, szukając wody, a za to nowe liście i kwiaty pojawiają się w mniejszej ilości i są mniej okazałe. Co więcej, w zbyt dużej doniczce problem może stanowić gromadzenie się nadmiaru wody, który w wielu przypadkach powoduje gnicie korzeni oraz negatywnie wpływa na ogólną kondycję roślin.

Oczywiście, kwiaty znacznych rozmiarów będą potrzebowały odpowiednio dużej donicy. Jak bardzo? Można dość bezpiecznie przyjąć, że wysokość pojemnika musi wynosić ⅓ wysokości rośliny, dzięki czemu nie będzie się on przeważał. Każda kolejna doniczka powinna być większa od poprzedniej o przynajmniej 4 cm średnicy, aby była w stanie zapewnić odpowiednią ilość miejsca dla całej bryły korzeniowej, a roślina zyskała optymalne warunki do rozwoju.

W przypadku większych kwiatów należy zadbać nie tylko o to, by miały wystarczająco duże donice, ale też o to, żeby były one odpowiednio solidne. Wskazane są cięższe pojemniki, np. z terakoty. Lekkie, plastikowe doniczki powinny mieć nóżki zwiększające ich stabilność. Można je też dodatkowo dociążyć poprzez ułożenie kamieni na dnie doniczki.

Kształt doniczki – kwestia wyłącznie estetyczna?

W sprzedaży dostępne są doniczki o najróżniejszych formach, a każda z nich może nadawać się do uprawy roślin innego rodzaju. Szerokie, płaskie pojemniki w postaci misy lub skrzynki to dobry wybór dla gatunków płytko zakorzeniających się. Często uprawia się w nich zioła lub warzywa o niezbyt rozbudowanej bryle korzeniowej, np. tymianek, sałatę, szpinak. Jeśli chodzi o rośliny ozdobne, to niską doniczkę o sporej średnicy wybiera się często dla drzewek bonsai czy różnych gatunków sukulentów.

Wąskie, długie donice są dobre np. dla palm, dracen czy juk. Dla większości roślin uprawianych w domach można wybrać uniwersalną doniczkę, której wysokość jest zbliżona do jej średnicy. Trzeba być ostrożnym, jeśli chodzi o donice zwężające się przy górnej krawędzi. Jeśli roślina będzie miała dużo mocno rozrośniętych korzeni, problemem może okazać się wyjęcie jej z takiego pojemnika. Najbardziej praktyczną opcją są doniczki szersze u góry.

Z jakiego materiału powinna być doniczka?

Doniczka plastikowa – zalety i wady

Plastikowe doniczki należą do najpopularniejszych i trudno się temu dziwić. Wyróżnia je niska cena i duża dostępność naprawdę zróżnicowanych modeli. Plastik jest tworzywem łatwym do formowania, dlatego można z niego wykonać pojemniki nawet o bardzo nietypowych kształtach lub oryginalnie ozdobione. Może też doskonale imitować wygląd innych materiałów, dzięki czemu wpasuje się właściwie w każdy styl wnętrza.

Doniczki plastikowe dostępne są właściwie we wszystkich możliwych barwach i wzorach. Kolejnymi ich zaletami są łatwość czyszczenia gładkiego tworzywa oraz możliwość wielokrotnego wykorzystywania takich pojemników. Niewielka waga doniczki z plastiku sprawia, że nie będzie kłopotu z jej przestawianiem z miejsca na miejsce oraz transportem. Znacznie lepiej nada się też do zawieszenia niż ciężka donica gliniana.

Plastikowe doniczki mają jednak pewną specyficzną cechę, która może okazać się zaletą lub wadą. Mianowicie nie przepuszczają powietrza, a co za tym idzie odparowywanie wody jest mocno ograniczone. Jeśli obficie podlewamy kwiaty, ten brak obiegu powietrza może się przyczynić do gnicia bryły korzeniowej. Z tego powodu doniczki plastikowe nadają się raczej do roślin domowych, które dobrze tolerują nadmiar wody czy wręcz preferują środowisko lekko podmokłe – ich system korzeniowy nie zostanie w takich warunkach uszkodzony.

Jeśli chodzi o wady donic z plastiku, to należy zwrócić uwagę na ich stosunkowo małą odporność na działanie czynników atmosferycznych – mają one tendencję do blaknięcia pod wpływem słońca. Aby takie doniczki dłużej nam posłużyły, to lepiej wykorzystać je do uprawy roślin domowych, które nie potrzebują nasłonecznionych stanowisk. Nie będą zbyt dobrym wyborem na balkon czy parapet od strony południowej.

Plastikowe donice są też mało odporne na uszkodzenia. Tworzywo, zwłaszcza to niskiej jakości, dość łatwo kruszy się i pęka. Niewielka waga pojemnika również może być wadą, bo oznacza to większą skłonność do przewracania się, a co za tym idzie większe ryzyko uszkodzenia doniczki i samej rośliny. Szczególnie duże okazy mogą sprawić, że plastikowe doniczki będą się przewracać, dlatego sadźmy w nich raczej niewielkie, delikatniejsze kwiaty.

Anturium w plastikowej donicy

Ceramiczna/terakotowa/gliniana doniczka – mocne i słabe strony

Ceramika, zwana też terakotą, to tworzywo powstające w wyniku wypalania gliny. Gliniana doniczka jest niemal równie powszechnym wyborem, co plastikowa. Charakteryzuje się niepowtarzalnym wyglądem i już sama w sobie może stanowić ozdobę wnętrza, balkonu czy tarasu. Ekologiczne tworzywo w naturalny sposób komponuje się z zielenią roślin domowych. Doniczki z terakoty mają też w sobie pewną wytworność, uchodzą za eleganckie i ponadczasowe, a jeśli były ręcznie zdobione, to są ponadto unikalne.

Gliniane doniczki są cięższe od plastikowych, co może być zarówno zaletą, jak i wadą. Z jednej strony trudniej je przestawiać, z drugiej zapewnia im to większą stabilność. Nie musimy się obawiać, że zostaną wywrócone przez większe rośliny albo przez podmuch silnego wiatru – z tego względu świetnie sprawdzą się jako doniczki balkonowe lub tarasowe. Ponadto, donice ceramiczne dobrze znoszą zmiany temperatury otoczenia, gdyż nagrzewają się i wychładzają powoli. Jest to korzystne dla bryły korzeniowej.

Rośliny domowe uprawiane w doniczkach ceramicznych przeważnie lepiej rosną w porównaniu do tych umieszczonych w pojemnikach plastikowych. Dlaczego tak się dzieje? Tajemnica tkwi w specyfice materiału. Gliniana doniczka ma chropowate ścianki, dzięki czemu korzenie roślin mają lepsze podparcie. Tym samym kwiaty osadzone są w nich stabilniej i mogą efektywniej wykorzystywać zawartą w glebie wodę. Ma to przełożenie na bujniejszy rozrost roślin domowych oraz ich obfitsze kwitnienie.

Ten brak gładkości powierzchni może powodować pewne niedogodności podczas czyszczenia doniczki ceramicznej, ale raczej nie powinno to być dużym problemem. Największą przewagą donic wykonanych z gliny nad tymi plastikowymi jest jednak ich zdolność do bardziej efektywnego odprowadzania wody. Przepuszczają znacznie więcej powietrza, dlatego jest mniejsze ryzyko, że korzenie posadzonych w nich roślin domowych ucierpią na skutek nadmiernego podlewania kwiatów doniczkowych. Z drugiej strony, gliniane doniczki mają grubsze ścianki, które lepiej chronią podłoże przed nadmiernym wysychaniem.

Naturalnie glina ma kolor brązowy w różnych jego odcieniach. Na rynku znajdziemy zarówno ciemne, jak i jasne doniczki w stylu eko, niektóre będą miały nawet lekko żółtawą barwę. Obecnie w procesie produkcyjnym istnieje także możliwość zabarwienia gliny na niemal wszystkie kolory.

Doniczki ceramiczne stosunkowo łatwo ulegają uszkodzeniom, jednak delikatne pęknięcia czy wyszczerbienia nie zawsze stanowią ich mankament. Niektórzy celowo wybierają takie, które wyglądają na ,,zużyte”, gdyż nadaje to wnętrzu niepowtarzalnego klimatu swojskości i świetnie wpasowuje się w różne style aranżacyjne, zwłaszcza vintage czy rustykalny.

Samodzielnie robione donice betonowe

Ekologiczna doniczka materiałowa alternatywą dla tradycyjnych rozwiązań

Doniczka (lub estetyczna osłonka na donicę) wykonana z wytrzymałej tkaniny to coś w sam raz dla miłośników ekologicznych rozwiązań. Niektórzy nazywają ją po prostu torbą materiałową na roślinę lub grow bag. Miękka tkanina o gęstym splocie, z której się ją wykonuje, jest oddychająca, zapewniając korzeniom odpowiednią wentylację, a co najważniejsze – przepuszcza wodę. Roślina nie może zatem zostać przelana, ale oczywiście doniczka wymaga umieszczenia na podstawce lub tacce, aby ochronić podłogę bądź parapet przed zamoczeniem.

Doniczki z włókna szklanego – czy warto?

Wśród nowoczesnych rozwiązań dostępnych na rynku warto wyróżnić doniczki z włókna szklanego. Cechują się prostotą, a jednocześnie wyjątkową elegancją, idealnie wpasowując się w minimalistycznie urządzone wnętrza. Są lekkie, wytrzymałe i dostępne w różnych kształtach. Można wybierać spośród wielu odcieni, a szczególnym urokiem charakteryzują się doniczki pokryte połyskliwym lakierem.

W pewnych sytuacjach mogą jednak ulegać deformacjom, a nawet uszkodzeniom. Jeśli posadzimy w nich roślinę o bardzo szybko rozwijającym się systemie silnych korzeni, to ścianki doniczki mogą nawet ulec przebiciu pod ich naporem. Są to oczywiście rzadkie sytuacje, które mogą dotyczyć tylko nielicznych gatunków, takich jak bambus. Donica lub osłonka, której tworzywem jest włókno szklane, może też niszczeć na skutek długotrwałego narażenia na silne promieniowanie słoneczne (nie dotyczy to wszystkich modeli). Poza tym jest droższa niż choćby produkty plastikowe.

Jaką doniczkę wybrać do produkcji rozsady?

Jeśli chcesz rozmnażać swoje rośliny, z pewnością przydadzą Ci się doniczki na małe sadzonki. Możesz postawić na najzwyklejszą doniczkę produkcyjną z czarnego plastiku lub bardziej nowoczesną typu air-pot. Taki pojemnik zapewnia odpowiednią cyrkulację powietrza, co ma korzystny wpływ na system korzeniowy rośliny.

Coraz większą popularność zyskuje też doniczka torfowa, wytwarzana z mieszaniny torfu i masy celulozowej albo pulpy drzewnej. Jest to o tyle wyjątkowe rozwiązanie, że taki pojemnik zawierający roślinę można umieścić bezpośrednio w gruncie, bez konieczności przesadzania. W miarę upływu czasu doniczka ulegnie biodegradacji, dostarczając przy tym sadzonkom cennych składników odżywczych. Osłonki foliowe przeznaczone są raczej dla upraw szkółkarskich lub do wielkoskalowej produkcji ogrodniczej.

Dlaczego tak istotne są otwory w doniczce?

W uprawie roślin doniczkowych niezwykle istotną kwestią jest odpowiednia wilgotność gleby. Nadmiar wody może być dla naszych kwiatów jeszcze bardziej szkodliwy niż przesuszenie podłoża, dlatego należy pamiętać, by zawsze wybierać doniczki z zabezpieczeniem przed przelaniem. Ma on bardzo prostą postać jednego lub większej ilości otworów w dnie doniczki. Dzięki nim nadmiar wody jest swobodnie odprowadzany do podstawki, a korzenie rośliny nie są narażone na procesy gnilne.

Donica z papierem ozdobnym

Jak wybrać doniczkę dla roślin na balkonie lub tarasie?

Jeśli doniczka ma być wystawiona na zewnątrz, to należy zwrócić uwagę, by była ona odpowiednio wytrzymała na trudne warunki atmosferyczne. Powinna opierać się silnym podmuchom wiatru, nie niszczeć pod wpływem opadów i nie blaknąć na skutek promieniowania UV.

Dobrym wyborem będą donice z gliny. Wybierajmy modele o wzmocnionych ściankach i grubszym dnie, aby lepiej chronić korzenie przed przemarzaniem i suszą. Można też ustawiać doniczki na kawałkach styropianu, aby rośliny miały dodatkową izolację termiczną. Jeśli natomiast wybieramy doniczkę do pomieszczenia, to liczą się przede wszystkim jej funkcje dekoracyjne, wielkość i możliwość zapewnienia optymalnych warunków do wzrostu danych roślin.

Doniczki czy osłonki na rośliny?

Dziurek odprowadzających nadmiar wody z reguły nie mają dekoracyjne osłonki na doniczkę. Ich głównym celem jest zasłonięcie niezbyt estetycznej doniczki produkcyjnej, w której zakupiliśmy roślinę lub innego mało reprezentacyjnego pojemnika.

Osłonki często stosuje się w przypadku roślin uprawianych przez nas tylko sezonowo, których nie zamierzamy w późniejszym czasie przesadzać do większej doniczki i które przeważnie wyrzuca się po przekwitnięciu, np. hiacynt czy gwiazda betlejemska. Najczęściej wybierane są osłonki ceramiczne lub plastikowe, podobnie jak to jest w przypadku donic.

Osłonka może też służyć jako dodatkowe zabezpieczenie systemu korzeniowego przed gniciem. W takim przypadku należy wybrać wariant z dodatkową półką w środku. Nadmiar wody z doniczki spływa niżej, więc rośliny w niej nie stoją. Można też na dno osłonki wysypać warstwę drobnego żwirku lub keramzytu ogrodniczego i dopiero wstawić do niej doniczkę. Osłonki równie dobrze mogą pomóc chronić system korzeniowy przed niedoborem wody. Wystarczy zastosować specjalne wkłady z systemami nawadniającymi, które pokazują aktualny poziom wody wewnątrz osłonki.

Jeśli sama osłonka ma nam posłużyć do sadzenia roślin, to wtedy tym bardziej nie wolno nam zapomnieć o umieszczeniu na jej dnie warstwy drenażu i trzeba szczególnie uważać, by nie przelać kwiatów. Generalnie, osłonka powinna być alternatywą dla doniczki z dziurkami jedynie wtedy, gdy w grę wchodzi uprawa roślin, których system korzeniowy dobrze znosi nadmiar wody. Przykładami mogą być skrzydłokwiat, zielistka czy paproć.

Doniczka do zadań specjalnych

Przy wyborze donicy należy zwrócić uwagę także na specyficzne wymagania, jakie mają niektóre rośliny. Przykładowo, zamiokulkasy lubią mieć ciasno w doniczce. Nowe pędy wypuszczą dopiero wtedy, kiedy korzenie wypełnią całkowicie dostępną przestrzeń. Z tego względu nie należy zbyt pochopnie sięgać po większą donicę.

Innym przykładem rośliny o specjalnych potrzebach jest storczyk. Jego korzenie powinny mieć przez cały czas zapewniony dostęp do światła. Jest to możliwe tylko przy przezroczystych doniczkach z plastiku bądź szkła. Ich dodatkowym atutem będzie fakt, że pozwalają w prosty sposób sprawdzać bieżącą wilgotność gleby.

donice zewnętrzne ogrodowe – technorattan

Jakie doniczki do kwiatów domowych? Podsumowanie

Poszczególne rośliny doniczkowe mają zróżnicowane potrzeby. Aby sprostać ich wymaganiom, potrzebna jest odpowiednio dobrana doniczka. Jej wielkość i kształt powinien być dostosowany do rozmiaru rośliny oraz do specyfiki jej systemu korzeniowego.

Uprawa roślin w domach najczęściej odbywa się z wykorzystaniem doniczek plastikowych bądź ceramicznych. Coraz popularniejsze stają się także ekologiczne torby materiałowe oraz eleganckie donice, do produkcji których wykorzystuje się włókno szklane. Przy rozmnażaniu naszych roślinek mogą się przydać jeszcze inne typy doniczek, specjalnie przeznaczone na małe sadzonki.

Aby roślina miała optymalne warunki do wzrostu, doniczka musi mieć system odprowadzania nadmiaru wody. Najlepsze dla korzeni są tworzywa umożliwiające cyrkulację powietrza. Jeśli planujemy wystawiać nasze uprawy na zewnątrz, to musimy zwrócić szczególną uwagę na wytrzymałość donic. Niezbyt estetyczną doniczkę możemy zakryć, wykorzystując ozdobne osłonki ceramiczne, plastikowe czy też materiałowe.

Autor

Maria