Lawenda w doniczce – jak ją uprawiać?

Lawenda w doniczce to wyjątkowo piękna roślina, którą można hodować w domu, na balkonie i na tarasie. Jej delikatne, fioletowe kwiatki wprowadzają do wnętrza niepowtarzalny klimat. Jak uprawiać lawendę w doniczce? Jakie właściwości posiada lawenda? Sprawdź!

Nie tylko lawenda wąskolistna. Odmiany lawendy

Lawenda to roślina ozdobna, ale też uprawna, ponieważ wykorzystywana jest w celach leczniczych i w przemyśle kosmetycznym. Największe gatunki lawendy w sprzyjających warunkach osiągają wysokość nawet do 50 cm, tworząc gęste kępy, na które składają się łodygi porośnięte zielonosrebrzystymi listkami i fioletowymi kwiatami. Wydzielają one charakterystyczny zapach, dlatego uprawa lawendy w doniczce w domu, na balkonie i na tarasie, da nam nie tylko wyjątkową dekorację, ale też zapewni wspaniały aromat. Lawenda w doniczce to roślina, której nie może zabraknąć w domu urządzonym w stylu prowansalskim, w którym odgrywa ona główną rolę.

Jakie są najpopularniejsze odmiany lawendy, które można uprawiać w naszym klimacie, w tym również w doniczkach?

• Żywa choinka w doniczce - jak dbać i pielęgnować?

• Lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia), zwana też lekarską, to odmiana uprawiana w naszym kraju najczęściej. Jest bardzo dekoracyjna i pięknie pachnie, jednak kwitnie dość krótko, bo od lipca do sierpnia. Jej kwiatki przybierają niebieski, fioletowy, purpurowy lub różowy kolor. Kwiaty pochodzące z tej odmiany można po przekwitnięciu wykorzystywać na wiele sposobów (o których będziemy jeszcze mówić szerzej na końcu).
• Lawenda francuska (Lavandula stoechas). Mamy tu rośliny ozdobne o dużych kwiatostanach, w których na czubku wyrastają pierzaste płatki. Rośliny te kwitną w maju, w czerwcu i jesienią i mają liliowe, białe, niebieskie albo fioletowe kwiaty.
• Lawenda hiszpańska (Lavandula dentata), która ma zwarty pokrój, drobne, ciemnozielone listki i granatowofioletowe kwiaty. Źle znosi mrozy, dlatego nie nadaje się na ogrodowe rabaty. Roślinę tę na zimę przenosimy z tarasu do domu. To niejadalna odmiana lawendy.
• Lawenda spika (Lavandula latifolia), która w przeciwieństwie do lawendy hiszpańskiej jest odporna na niskie temperatury (może przetrwać nawet przy -18°C). Ma jasnofioletowe kwiaty o wyjątkowo intensywnym, kamforycznym zapachu.
• Lawenda szypułkowa (Lavandula pedunculata) to odmiana bardzo wrażliwa na działanie niskich temperatur. Przypomina nieco lawendę francuską, jednak wyróżniają ją długie, fioletowe płatki wyrastające z wierzchołka kwitnącego kłoska.
• Lawenda o liściach paproci (Lavandula pinnata) zakwita purpurowymi kwiatami, które pięknie prezentują się na tle ząbkowanych, postrzępionych brzegów liści. Wytrzymuje mrozy do -2°C.
• Lawenda wełnista (Lavandula lanata) zawdzięcza swoją nazwę szarym włoskom, które porastają jej liście. Ma ciemnofioletowe kwiaty i korzenny, intensywny zapach. Roślinę tę przenosimy do mieszkania na zimę, ponieważ może przetrwać w temperaturze nie mniejszej niż -5°C.

Pielęgnacja lawendy w doniczce

Uprawa lawendy w doniczce, a także w pojemnikach i skrzynkach na kwiaty, obejmuje w większości te same zabiegi pielęgnacyjne, co hodowanie lawendy w ogrodzie. Co więcej, nie trzeba jej tak często pielić, a ponadto możemy swoją pachnącą, żywą dekorację przenieść zawsze w dowolne miejsce i cieszyć nią zarówno oczy, jak i zmysł powonienia. Sadzenie lawendy wymaga przede wszystkim znalezienia odpowiedniej, dużej i szerokiej doniczki, która powinna zapewnić roślinie sporo miejsca, ponieważ rozwija ona rozbudowany system korzeniowy. Na jej dnie układamy warstwę drenażową z grubego żwiru, tłucznia lub keramzytu, które zapewnią odpowiednie drenowanie ziemi. Lawenda potrzebuje żyznej, przepuszczalnej gleby, która sprawi, że wokół korzeni nie będzie się gromadzić woda. Doniczka dla tej rośliny powinna też mieć liczne otwory, przez które będzie odpływać nadmiar wody. Lawenda w doniczce będzie dobrze rosła, jeśli zapewnimy jej warunki zbliżone w jak największym stopniu do warunków naturalnych, jakie występują w klimacie śródziemnomorskim. Donicę ustawiamy więc w mocno nasłonecznionym miejscu z niewielkim przeciągiem. To kwiat, który nie lubi stanowisk bez jakichkolwiek ruchów powietrza.

Jak podlewać lawendę? Lawenda w doniczce (a także w ogrodzie i w warunkach naturalnych) nie lubi nadmiernego podlewania, dlatego też wodę dostarczamy jej w umiarkowany sposób i w niezbędnych ilościach. Najlepiej podlać ją w momencie, gdy górna warstwa gleby jest lekko przesuszona. Unikamy sytuacji, w której ziemia jest zbytnio przesuszona i stwardniała. Jak przycinać lawendę? Jej kwiaty nie pojawiają się w tym samym czasie, dlatego regularnie przycinamy te, które przekwitły, by nadać całej roślinie pożądany kształt. Rozmnażanie lawendy w doniczce może się odbywać na dwa sposoby. Pierwszy z nich jest łatwiejszy i polega na wysiewie nasion wiosną. W drugim z kolei wykorzystujemy pędy powstałe w czasie wiosennego przycinania. Miejsce po cięciu roślin smarujemy ukorzeniaczem, a sadzonkę sadzimy bezpośrednio w ziemi.

Uprawa lawendy w ogrodzie oznacza zwykle bezproblemowe znoszenie lekkich upałów i ewentualnego przesuszenia. Roślinę tę znajdziemy w naturalnym środowisku w basenie Morza Śródziemnego, gdzie panuje duże nasłonecznienie przez większą część roku. Jeśli jednak chcemy uprawiać lawendę w doniczce, musimy liczyć się z tym, że pojawi się u nas problem przesuszenia. Co zrobić, jeśli lawenda w doniczce usycha?

• Przede wszystkim możemy uniknąć przesuszenia, jeśli sadzenie lawendy połączymy z dostarczeniem do jej gleby hydrożelu.
• Jeśli nasza lawenda w doniczce ulegnie przesuszeniu, przygotowujemy jej kąpiel, która polega na wstawieniu donicy do większego pojemnika napełnionego wodą. Całość ustawiamy w cieniu na kilka godzin.
• Pomocne może się okazać przycięcie przesuszonej lawendy, ponieważ istnieje szansa, że się “odbije”.

Co jeszcze warto wiedzieć o uprawie lawendy w doniczce?

Zarówno do uprawy doniczkowej, jak i do uprawy w ogrodach, doskonale nadaje się lawenda wąskolistna, przy czym w ogrodzie świetnie przyjmie się też lawenda francuska. Co jeszcze trzeba wiedzieć o lawendzie, zanim zdecydujemy się ją uprawiać? Lawenda to kwiat, który kwitnie najczęściej od maja do końca września. Wysiew lawendy należy przeprowadzić najlepiej w pierwszej połowie marca, zakwitnie ona jednak dopiero w kolejnym roku. Przed wysiewem należy najpierw przechłodzić nasiona, czyli pozostawić je na dwa miesiące w miejscu, gdzie panuje temperatura od 0 do 3°C. Istnieją dwa sposoby siewu lawendy w doniczce. Można rozdzielić po jednym nasionku do małych doniczek lub też umieścić w większej donicy kilka nasion. Po podrośnięciu siewek trzeba je rozdzielić do oddzielnych doniczek. Lawenda w doniczce powinna być przesadzana co 2-3 lata do większych pojemników.

Pielęgnacja lawendy wymaga znajomości jeszcze kilku zasad:

• Uprawa lawendy w okresie letnim wymaga ustawienia jej na nasłonecznionym parapecie, balkonie i tarasie. Jesienią i zimą jednak należy jej zapewnić niższą temperaturę, która nie powinna przekroczyć 18°C. W tym czasie doniczkę możemy ustawić w pobliżu rozszczelnionego okna, dzięki któremu nasz kwiat będzie miał zapewniony stały dostęp świeżego powietrza.
• Lawenda wymaga regularnego przycinania, zwykle dwa razy w roku. Wczesną wiosną usuwamy zdrewniałe po zimie pędy, przy czym roślinę możemy skrócić nawet o połowę, co przyczyni się do jej bardzo szybkiego wzrostu. Drugie cięcie przeprowadzamy późnym latem, kiedy lawenda zaczyna przekwitać. Tym razem skracamy delikatnie uschnięte kwiatostany, które możemy w kolejnym kroku wykorzystać do różnych celów (o czym za chwilę).

Uprawa kwiatów w doniczce. Lawenda a inne rośliny

Lawenda uprawiana w doniczce nie traci ani swojej urody, ani swojego charakterystycznego, upajającego zapachu. Doskonale sprawdzi się na słonecznym parapecie, na balkonie i na tarasie, a także na schodach przed wejściem do domu. Jest to roślina miododajna, która często wabi do siebie pszczoły. Jednocześnie jednak jej kwiaty wydzielają woń, która odstrasza niepożądane owady, takie jak komary, muchy, mrówki i mole. Dzięki temu powietrze pachnące lawendą będzie jednocześnie chronić nas przed atakiem uciążliwych insektów. Warto wiedzieć, że lawenda uprawiana na dużą skalę wykorzystywana jest do produkcji olejku lawendowego, który wykazuje działanie antyseptyczne, przeciwskurczowe i antyseptyczne.

Lawenda w doniczce to roślina, która świetnie komponuje się z innymi roślinami uprawianymi przez nas często zarówno w ogrodzie, jak i w donicach. Przy czym posadzić lawendę w doniczce? Które rośliny będą się dobrze komponować z lawendą? Pięknie będzie się na przykład prezentować w uprawie z brodziszkiem, macierzanką i z mikołajkami. Na balkonie i na tarasie możemy przygotować piękną dekorację, na którą będzie się składać lawenda w doniczce wraz z petuniami, pelargoniami i fiołkami. Z kolei w ogrodzie warto posadzić ją wzdłuż ścieżek (każda przechodząca obok osoba poczuje ich niepowtarzalny zapach) lub na rabatach wraz z liliowcami i różami. Zjawiskowo będzie też wyglądać w ogródku ziołowym.

Jak wykorzystać kwiaty lawendy?

Drobne, pięknie pachnące kwiatki lawendy można z powodzeniem wykorzystywać w kuchni, jako przyprawę. Wchodzi ona w skład popularnej mieszanki ziół prowansalskich, dlatego można ją śmiało dodawać do potraw obok tymianku, rozmarynu, mięty czy oregano. Pokruszone lawendowe kwiatki nie tylko w niezwykły sposób dekorują, ale też nadają nietypowy smak deserom i wypiekom. Wyśmienicie sprawdza się również aromatyczny, lawendowy cukier do słodzenia herbaty. Jak przygotować do użytku lawendowe kwiaty z doniczki, gdy już zbierzemy je późnym latem?

• Przycięte kwiaty układamy w cienkie bukiety.
• Ich łodyżki związujemy gumką recepturką.
• Przygotowane w ten sposób pęczki wieszamy kwiatami w dół w odległości 10-15 cm od siebie.
• Bukieciki mocujemy na sznurku przy pomocy spinacza do papieru.

Kwiaty suszymy najlepiej w zacienionym, chłodnym i suchym miejscu, dzięki czemu nie stracą one ani swojego smaku, ani aromatu. Suszona lawenda to naturalna, a jednocześnie praktyczna ozdoba, którą chętnie wykorzystuje się do dekoracji wnętrz w postaci bukiecików ustawianych w wazonach, koszach, ceramicznych doniczkach, bielonych skrzynkach, metalowych pojemnikach czy też w woreczkach zapachowych. Jak wykorzystać suszone lawendowe kwiatki?

• Susz lawendowy wkładamy do woreczka z organzy i wieszamy w szafie. Nasze ubrania zyskają piękny zapach, a do tego uchronimy je przed atakiem moli.
• Pokruszone kwiatki lawendy można dodać do pieczonych własnoręcznie ciasteczek.
• Wysuszone pączki lawendy zbieramy do małych saszetek i umieszczamy je pod poduszką, dzięki czemu łatwiej nam będzie zasnąć.
• Gałązki lawendy pozwolą nam stworzyć niepowtarzalne opakowanie prezentu. Wystarczy je przywiązać sznurkiem lub wstążeczką do pudełka.
• Kwiaty lawendy to niezastąpiona ozdoba wnętrz w stylu prowansalskim. Znajdziemy w nich nie tylko bukiety ze świeżej i suszonej lawendy, ale też motywy lawendowych kwiatków na pościeli, poduszkach, tkaninach i meblach.
• Lawendę można zmieszać z suszonymi płatkami róż i przesypać do lnianych woreczków. Wieszamy je w szafie, dzięki czemu nasze ubrania przesiąkną piękną wonią.
• Bukieciki z lawendą można umieszczać w dekoracyjnych naczyniach, jednak równie efektownie będą się prezentować powieszone, na przykład w sypialni.
• Lawenda w doniczce pozwoli nam stworzyć potpourri (suszki zapachowe). Wystarczy lawendę wraz z suszonymi ziołami i kwiatami innych roślin umieścić w ładnym, szklanym wazonie lub przezroczystej misie i postawić takie naczynie na stoliku.

Autor

Maria