Mocznik jako nawóz – jak i kiedy stosować?
Kluczem do zapewnienia odpowiednich warunków rozwojowych roślin jest właściwe nawożenie. Regularnie zasilane rośliny wyrastają bujne i przynoszą duże zbiory. Jednak jaki nawóz stosować, by możliwe było uzyskanie zakładanych rezultatów?
Obecnie coraz większym zainteresowaniem cieszą się nawozy mocznikowe, które przez wielu uznawane są za jedne z lepszych nawozów azotowych. Jak stosować mocznik w ogrodzie i kiedy warto zdecydować się na nawożenie dolistne? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym poradniku.
Spis treści
Mocznik — jako nawóz ogrodniczy
Mocznik to nawóz azotowy pochodzenia naturalnego. Substancja ta stanowi produkt końcowy przemiany białek i innych związków azotowych w organizmie ludzi i zwierząt. Naturalnie substancja ta wydalana jest wraz z moczem, jednak w niewielkich ilościach wydzielana jest również z potem. W obornikach zwierzęcych mocznik można znaleźć w gnojowicy bydlęcej.
Mocznik stanowi bogate źródło azotu w postaci amidowej, który, rozpuszczony w wodze jest łatwo przyswajalny dla roślin. Szacuje się, że mocznik zawiera nawet do 46% azotu w formie amidowej, który w glebie najpierw ulega przekształceniu się do formy amonowej, a następnie do azotanowej.
Tempo przyswajania substancji odżywczych uzależnione jest w głównej mierze od temperatury. W temperaturze niższej przyswajanie substancji odżywczych zajmie więcej czasu niż w ciepłe dni. Co więcej, nawozy organiczne, takie jak mocznik, nie powinny być rozsypywane po powierzchni gleby w trakcie suszy. Woda jest niezbędna do przekształcenia się azotu z formy amidowej, w znacznie lepiej przyswajalną formę amonową, która działa wolniej, jednak jest w pełni absorbowana przez korzenie roślin. Dla uniknięcia strat azotu rozsypaną mieszankę należy starannie wysypać z glebą.
Dostępny w sklepach ogrodniczych nawóz mocznikowy ma postać niewielkich, białych granulek, które dobrze rozpuszczają się w wodzie. Preparat może być przechowywany przez długi czas, bez obaw o nadmierne zbrylenie się granulek. Odpowiednio stosowany, sprawdzi się do nawożenia niemal każdego rodzaju gleby.
Dlaczego warto wybrać mocznik?
Istnieje wiele gatunków roślin, w tym uprawnych, które dla utrzymania optymalnego tempa rozwoju potrzebują stałego zasilania azotem. Substancja ta zapewnia roślinom szybki wzrost i optymalny rozwój. Dodatkowo wpływa na odpowiednie wybarwienie części zielonych. Jednak z uwagi na swoje właściwości (azot jest jednym z najbardziej nietrwałych pierwiastków) powinien być regularnie stosowany, szczególnie w okresie intensywnego wzrostu roślin. Stosowanie nawozów azotowych w nieodpowiedni sposób lub w niewłaściwym terminie może sprawić, że ten szybko ulegnie wypłukaniu z gleby, przez co nawożenie nie przyniesie zakładanych rezultatów.
Mocznik jest nawozem pochodzenia naturalnego. Jako produkt przemiany materii jest w pełni przyswajalny dla roślin i nie powoduje niepożądanych skutków ubocznych, takich jak m.in. poparzenia liści. Stosowany w odpowiednim stężeniu sprawia, że rośliny stopniowo pobierają wymagane substancje odżywcze z gleby, utrzymując optymalne tempo wzrostu.
Zastosowanie mocznika w ogrodzie
Mocznik w postaci naturalnej występuje w moczu ludzi i zwierząt. Z uwagi na wysoką zawartość azotu mocznik zakwasza glebę, stwarzając idealne warunki rozwojowe dla roślin kwasolubnych. Odpowiednio dawkowany poprawia ogólną odporność roślin, również tych o krótkim okresie wegetacji.
Nawożenie warzyw
Nawożenie mocznikiem roślin uprawnych warto rozpocząć wczesną wiosną, jeszcze przed siewem warzyw, poprzez staranne wymieszanie preparatu z ziemią. W przypadku nawożenia roślin należy stosować proporcje 1-2 kg na 100 m2.
Należy przy tym pamiętać, że rośliny o krótkim okresie wegetacji, takie jak kapusta pekińska, groch, rukola czy szpinak nie powinny być zasilane mieszanką mocznikową, z uwagi na wysokie ryzyko przenawożenia.
Mocznik doskonale sprawdza się w przypadku nawożenia roślin o długim okresie wegetacji. Wówczas możliwe jest stosowanie nawozu również w trakcie wegetacji. Regularne nawożenie pozwala uniknąć strat azotu, zapewniając optymalne warunki rozwojowe przez
Nawożenie warzyw popiołem
Nazwożenie krzewów owocowych
Drzewa i krzewy owocowe należy zasilać mocznikiem jeszcze przed rozpoczęciem kwitnienia. W tym celu należy przygotować preparat do nawożenia dolistnego. Należy przy tym pamiętać, by zastosować odpowiednią proporcję, dopasowaną do określonego gatunku roślin.
Nawożenie kwiatów
Mocznik sprawdza się również podczas nawożenia roślin ozdobnych, w tym w szczególności kwiatów cebulowych. Jednak podczas stosowania tej metody, należy pamiętać o tym, by nie posypywać granulatem liści. Najlepsze rezultaty można uzyskać po odpowiednim zmieszaniu nawozu z ziemią lub po przysypaniu go korą.
Nawożenie trawników
Idealnie zadbany trawnik jest marzeniem każdego ogrodnika. Jednak jego utrzymanie wymaga licznych zabiegów pielęgnacyjnych. Jedną ze skutecznych metod pielęgnacji jest regularne nawożenie trawnika.
Chcąc uzyskać jak najlepsze rezultaty, można stosować zarówno nawożenie suche, jak i dolistne. W przypadku nawożenia suchego, granulki rozsypuje się równomiernie po powierzchni murawy. Decydując się na nawożenie dolistne, należy w pierwszej kolejności przygotować roztwór w stężeniu 10%, a następnie spryskać całą powierzchnię trawnika, zachowując proporcję 250 ml preparatu na 1 m2 trawnika.
Nawożenie trawnika mocznikiem pochodzenia mineralnego lub naturalnego najlepiej sprawdza się w glebach obojętnych, a także tych lekko kwaśnych.
Nawożenie trawnika po zimie
Nawożenie dolistne
Mocznik zastosowany dolistnie wymaga wcześniejszego rozpuszczenia okrągłych granulek w wodzie. Przed przygotowaniem roztworu, należy zapoznać się z zaleceniami producenta, aby dobrać dawkę odpowiednią dla danej rośliny. Stężenie roztworu do nawożenia roślin uzależnione jest od gatunku i kondycji rośliny, jednak zwykle mieści się w przedziale od 0,5 do 5%. W przypadku trawników można zastosować nawożenie dolistne roztworem o wyższym stężeniu nawet do 10%.
Odpowiednio przygotowany roztwór należy przelać do spryskiwacza, a następnie starannie rozprowadzić po wszystkich zielonych częściach rośliny. Preparat warto stosować w przypadku drzew i krzewów owocowych oraz warzyw.
Środek leczniczy skuteczny na parcha
Poza skutecznymi właściwościami stymulującymi rozwój roślin mocznik sprawdzi się również w walce z chorobą grzybową, atakującą drzewa owocowe — parchem jabłoni i grusz. Oprysk mocznikiem pozwala na skuteczne ograniczenie rozprzestrzeniania się choroby, a dodatkowo odżywia rośliny poprzez wzbogacenie próchnicą z opadłych liści.
Aby zabieg mógł okazać się skuteczny, należy stosować mocznik jesienią, po pierwszych przymrozkach, zanim liście opadną z drzew. Nawóz dolistny należy stosować w stężeniu 5%, pokrywając jak największą ilość liści. Chcąc zwiększyć skuteczność oprysku, można zastosować nawóz azotowy również w okresie wiosennym, stosując na liście leżące pod drzewem.
Należy przy tym pamiętać, że nawóz azotowy nie niszczy grzybów odpowiadających za rozwój choroby. Azot zawarty w moczniku jest wykorzystywany przez mikroorganizmy, które następnie rozkładają materię organiczną, wzbogacając ziemię w próchnicę.
Mocznik jako dodatek do kompostu
Mocznik to nawóz azotowy, który sprawdza się w pielęgnacji roślin, jednak jego zastosowanie nie ogranicza się wyłącznie do odżywiania upraw. Wysoka zawartość łatwo przyswajalnego azotu sprawia, że mocznik doskonale sprawdza się również w przyspieszeniu kompostowania. Mikroorganizmy, które rozkładają resztki organiczne, do skutecznego działania potrzebują wysokich dawek azotu. Gdy są odpowiednio zasilane, wówczas proces kompostowania przebiega szybciej.
Zasilanie kompostu dodatkowymi dawkami azotu nie jest wymagane, w przypadku składowania typowych resztek ogrodniczych i kuchennych, w tym części zielonych. Jednak, w przypadku składowania w szczególności resztek suchych, takich jak m.in. opadłe liście z drzew, suche gałęzie dodanie mocznika może się okazać niezbędne.
Nawożenie roślin dolomitem
Kiedy nie stosować nawozów azotowych?
Choć nawożenie azotem przynosi niewątpliwe korzyści w uprawie roślin, to w niektórych sytuacjach, dodatkowe zasilanie tą substancją jest niewskazane. Przede wszystkim, należy pamiętać o tym, by stosować mocznik w okresie wiosenno-letnim. Późniejsze zasilanie gleby dodatkową dawką azotu może przyczynić się do zaburzenia przygotowania roślin do okresu zimowego, znacząco obniżając ich mrozoodporność. Wraz ze zbliżającym się okresem jesiennym, pod koniec wegetacji roślin zaleca się zastąpienie nawozów azotowych, tymi z wysoką zawartością fosforu i potasu.
Dodatkowo nie zaleca się stosowania nawozów z mocznikiem, w przypadku kwaśnych gleb. Dodanie nawozu azotowego mogłoby dodatkowo, znacząco podnieść poziom zakwaszenia gleby, tym samym utrudniając dalszą uprawę. Z kolei w glebach wapiennych mocznik ulega przekształceniu się w amoniak, który szybko się utlenia. Warto więc poszukać nawozu, który pozwoli uniknąć straty azotu.
Nawóz mocznikowy można z powodzeniem łączyć z innymi nawozami azotowymi, jednak należy unikać łączenia go z takimi preparatami, jak saletra amonowa, superfosfat, saletrzak, wapno palone rolnicze i kainit magnezowy.
