Odstraszanie wróbli – jak się pozbyć tych ptaków?

Dla wielu z nas wróble to zupełnie nieszkodliwe, urocze, małe ptaki, które chętnie dokarmiamy zimą. Mogą być jednak prawdziwą zmorą dla rolników, niszcząc ich uprawy. Nieraz dają się też we znaki właścicielom budynków – wróble znajdują sobie różne szczeliny w ścianach i dachach, aby wić tam gniazda, niszcząc przy tym elementy elewacji i hałasując. Prezentujemy kilka sprawdzonych rozwiązań na pozbycie się tego uciążliwego sąsiedztwa.

Wróbel w ogrodzie i w pobliżu domu – dlaczego to może być problem?

Ekolodzy donoszą, że w ciągu ostatnich dwudziestu lat populacja wróbli w Polsce uległa drastycznemu zmniejszeniu. Aby im pomóc, wiele osób buduje w swoich ogrodach budki lęgowe. Jeśli jednak jesteśmy właścicielami jakichś upraw, w naszym interesie będzie leżało raczej utrzymanie tych ptaszków na dystans.

Inwazja wróbli to koszmar niejednego rolnika. Choć są malutkie, to ich duża liczba potrafi ogołocić z ziaren całe pole słoneczników z zaledwie kilka godzin! O ile odpowiednio wcześnie nie wdrożymy żadnych środków zaradczych, pewnego dnia możemy się obudzić, zauważając, że nasze plony… zniknęły w ciągu nocy.

• Jak zrobić poidełko dla ptaków?

Wróble sprawiają problemy nie tylko w ogrodzie. W miejscach, gdzie tych ptaków jest szczególnie dużo, kłopotliwe są ich odchody pozostawiane na balkonie, meblach ogrodowych, dachu, parapecie, ścianach budynków, pojazdach czy nawet na powierzchni kostki brukowej. Dość częste jest zakładanie przez nie gniazd w różnych szczelinach budynków, np. za rynnami czy pod dachówkami. Mogą nawet wejść pod gąsior znajdujący się na kalenicy czy w narożu dachu.

Gniazda wróbli znajdujące się w bezpośredniej bliskości miejsc przebywania ludzi mogą też stanowić ryzyko sanitarne. Czasem bytują w nim różnego rodzaju pasożyty oraz potencjalnie szkodliwe mikroorganizmy (usuwanie gniazd jest jednak legalne tylko poza okresem lęgowym, a na taką konieczność muszą wskazywać względy bezpieczeństwa).

Właściciele domów jednorodzinnych mogą mieć z tymi ptakami jeszcze jeden problemem – wróble robią dziury w elewacji budynku. W takiej sytuacji najlepiej wykorzystać siatkę zgrzewalną albo zwyczajną polietylenową – wystarczy rozłożyć je na elewacji.

Najlepsze sposoby na odstraszenie wróbli

Poniżej prezentujemy skuteczne, zarówno bardziej profesjonalne, jak i domowe, sposoby na pozbycie się wróbli oraz innych problematycznych ptaków z ogrodu czy balkonu.

Odstraszacz nr 1 – strach na wróble

To chyba najbardziej oczywista myśl, jaka pojawia się w naszej głowie, kiedy zastanawiamy się, jak odstraszyć wróble. Każdy widział różnego rodzaju strachy przeciw ptakom, broniące upraw. Niektóre są na tyle udane, że z powodzeniem mogłyby wystraszyć także człowieka, gdyby przypadkiem zabłąkał się na takie pole po zmroku.

Jeśli jednak chcemy napędzić ptakom stracha, nie szpecąc przy tym ogrodu, może warto sięgnąć po inne metody (chyba, że odkryjemy w sobie duszę artysty i nasza kukła stanie się zarazem ozdobą).

Tworząc strachy na wróble, postarajmy się, aby było w nich jak najwięcej luźno zwisających elementów – ich ciągły ruch pod wpływem wiatru stworzy iluzję obecności żywego ogrodnika, do którego każdy ptak będzie się obawiał zbliżyć.

Strach na wróble

Odstraszające zapachy

Niektóre zapachy, które dla ludzi są zupełnie obojętne, mogą być naprawdę zniechęcające dla ptaków. To przykładowo benzyna, ocet, płyn do mycia naczyń i inne detergenty. O ile woń tych dwóch pierwszych substancji faktycznie może nam przeszkadzać, gdy planujemy wypoczynek na tarasie czy balkonie, o tyle różne środki czyszczące z reguły mają bardzo przyjemny zapach. Wystarczy namoczyć nimi szmatkę i przetrzeć nią powierzchnie, od których chcemy odstraszyć ptaki, np. belki w altanie czy balustradę balkonową lub meble balkonowe.

Jeśli decydujemy się użyć benzyny, uważajmy na niektóre tworzywa, zwłaszcza te malowane. Zacznijmy od wypróbowania substancji w mało widocznym miejscu. Wadą metody, jaką są odstraszające zapachy, jest konieczność dość częstego powtarzania ich aplikacji. Wonie szybko wietrzeją, a na dodatek różne preparaty zmywają się w czasie deszczu.

W sprzedaży dostępne są również specjalne środki chemiczne, których aplikacja ma zniechęcać wróble do założenia w danym miejscu gniazda. Możemy też wybrać ekologiczne aerozole na bazie naturalnych olejków eterycznych o zniechęcającym dla ptaków zapachu.

Kolce na parapetach

Kolce umieszczane na parapetach, gzymsach i innych elementach elewacji, a czasem także na belkach konstrukcyjnych, bardzo skutecznie odstraszają wróble. Zniechęcają je nie tylko do siadania na różnych częściach budynków, ale także do zakładania gniazda w szczelinach.

Pamiętajmy, że kolce przeciw ptakom powinny zostać odpowiednio stępione, aby jedynie odstraszyć wróble, nie robiąc im krzywdy. Nie musimy się obawiać, że ich montaż na dachu domu czy w innym widocznym miejscu popsuje wygląd budynku – takie kolce w ogóle nie rzucają się w oczy, a z daleka pozostają praktycznie niezauważalne.

Kolce na balkonie

Siatka przeciw ptakom z pewnością odstraszy wróble

To sposób bardzo często stosowany na balkonach, ale siatką można pokryć także inne elementy elewacji budynków. Zakup i montaż siatki będzie wymagał od nas poniesienia pewnych nakładów, ale pamiętajmy, że posłuży nam ona przez długie lata.

Stworzenie fizycznej bariery to chyba najbardziej skuteczne z dostępnych rozwiązań, których celem jest odstraszenie wróbli oraz innych ptaków. Siatki muszą być wytrzymałe, szczelnie zamocowane i mieć odpowiednio małe oczka.

Odstraszacze dźwiękowe i ultradźwiękowe

Próbując odstraszyć wróble z naszego balkonu i ogrodu, nie jesteśmy zdani wyłącznie na domowe sposoby. Naprzeciw naszym potrzebom wychodzi wielu producentów urządzeń elektronicznych. Dostępne na rynku modele odstraszaczy na ptaki i inne gatunki zwierząt charakteryzują się olbrzymią różnorodnością, zarówno pod kątem designu, jak i funkcjonalności.

Znajdziemy odstraszacze na baterie, na prąd i z wbudowanymi panelami solarnymi. Można je zawieszać, stawiać lub wbijać w ziemię, w zależności od naszych potrzeb. Urządzenia można podzielić zasadniczo na dwie kategorie – te emitujące nagrane wcześniej dźwięki oraz te generujące ultradźwięki, które są niesłyszalne dla ludzkiego ucha, jednak przez zwierzęta odbierane jako bardzo nieprzyjemne (zwróćmy uwagę, by oferowana częstotliwość działała akurat na wróble).

W przypadku odstraszaczy dźwiękowych najczęściej wykorzystywane są nagrania huków, wystrzałów oraz odgłosów wydawanych przez różne drapieżniki (na wróbla zadziała np. dźwięk, który kojarzy z krogulcem). Niektóre modele mają też możliwość wgrania własnych odgłosów – możemy np. nagrać naszego kota.

Gdy decydujemy się na zakup odstraszaczy ultradźwiękowych, zwróćmy uwagę przede wszystkim na ich parametry techniczne oraz renomę producenta. Nie warto na tym zbytnio oszczędzać. Najtańsze urządzenia z reguły mają stosunkowo niewielką efektywność i mogą okazać się niewystarczające, aby pozbyć się uciążliwych wróbli.

Odstraszacze stosowane na zewnątrz muszą się ponadto charakteryzować pełną wodoodpornością, w przeciwnym razie nie unikniemy ciągłego ich wystawiania i chowania przed nadejściem opadów.

Stara płyta CD

Jednym ze sprawdzonych rozwiązań, aby odstraszyć wróble tanim kosztem, jest… płyta CD i wytrzymały sznurek! W jaki sposób to może działać? Wystarczy, że zawiesisz płytę na jakimkolwiek elemencie swojego balkonu lub w innym miejscu przydomowego ogródka, gdzie ptaki nie są mile widziane.

Promienie światła słonecznego padające na jej powierzchnię odbijają się i świecą intensywnym blaskiem, który jest dla wróbli oślepiający i zniechęca je do zbliżania się w dane miejsce.

Kolorowe wiatraczki

To bardziej estetyczna alternatywa dla płyty CD na sznurku. Wiatraczki w różnych kolorach, wprawiane w ruch na skutek działania wiatru, to tanie i bardzo skuteczne odstraszacze wróbli!

W przypadku ogrodu doskonale sprawdzi się wiatraczek umieszczony w ziemi, np. w pobliżu rośliny, którą chcesz ochronić, natomiast w przestrzeni balkonu możesz go zamocować na wbitym wcześniej gwoździu lub zawiesić na napiętym sznurku.

Wiatraki na wróble

Odstraszacze wizualne

To metoda bardzo podobna do wykorzystania wiatraczków czy płyt CD. Chodzi po prostu o to, by zamocować w ogrodzie lub na balkonie chorągiewki, paski papieru czy materiału w różnych kolorach, najlepiej połyskujące. Również kawałki szeleszczącej folii na sznurku pozwolą skutecznie odstraszyć wróble.

Obecność innych zwierząt w ogrodzie

Drapieżniki w ogrodzie to zdecydowanie coś, czego boją się ptaki. Jeśli masz kota wychodzącego, jego obecność z pewnością odstraszy wróble. Staraj się jednak nie dopuścić do sytuacji, w której faktycznie na nie poluje – skuteczna metoda to np. przypięcie do kociej obroży dzwoneczka, którego dźwięk uprzedza ptaki o obecności drapieżnika w ogrodzie.

W większości przypadków wróble i tak zdążą odlecieć, zanim kot dorwie je w swoje łapki, wystarczy, by czuły przed nim respekt! Jeżeli trzymasz kota lub psa w domu, może się to okazać przydatne w przypadku balkonu często uczęszczanego przez ptaki – musisz tam po prostu częściej wypuszczać swojego pupila.

Do siadania na parapecie wróble może zniechęcić już sama obecność kota za szybą. Jeśli nie masz żadnych zwierząt, dobrym sposobem może okazać się dokarmianie bezpańskich kotów w swoim ogrodzie, aby zachęcić je do częstszego przebywania w pobliżu domu.

A może sztuczne ptaki drapieżne?

Te małe ptaki bardzo obawiają się różnych drapieżników. Ciekawym pomysłem będzie więc zakup atrapy ptaka, który jest dla wróbli naturalnym wrogiem, np. jastrzębia, sokoła czy krogulca. Umieszczona w pobliżu dachu czy zawieszona nad grządką warzyw będzie bardzo efektywnym straszakiem.

Osłony roślin

Jeśli najlepsze sposoby, by odstraszyć wróble, nie do końca się sprawdziły, możesz podejść do sprawy w inny sposób, skupiając się na chronieniu przez nimi roślin. Dobrym pomysłem będzie rozłożenie nad uprawami siatki na stelażu (rozmiar oczek musi być mniejszy od rozmiaru wróbla, inaczej nie będzie to dla niego żadną przeszkodą). Wiąże się to jednak z koniecznością poniesienia dość dużych nakładów finansowych, zwłaszcza gdy pole jest duże.

Można też okrywać uprawy, np. agrowłókniną. Babciny sposób na ochronę dojrzewających ziaren słoneczników przed wydziobaniem to obwiązanie ich główek reklamówkami foliowymi. Lepiej sprawdzi się jednak drobna siateczka, która zapewnia przepływ powietrza. Na rynku dostępne są również chemiczne preparaty w postaci oprysków, które zniechęcają ptaki do dziobania owoców.

Sprytny sposób na odstraszenie wróbli od naszych upraw polega na posadzeniu w pobliżu roślin, które będą dla nich znacznie bardziej atrakcyjnym źródłem pożywienia. Dla wróbla niezwykle kuszące będą owoce czarnego bzu, morwy, kaliny czy też winobluszczu. Z takich gatunków drzew i krzewów możesz stworzyć cały ochronny pas dookoła sadu, żeby jako pierwsze padły ofiarą w razie ptasiej inwazji.

Czy można stosować truciznę na wróble?

Zdecydowanie nie powinniśmy tego robić. Chodzi nie tylko o to, że byłoby to nieetyczne i stwarzające potencjalne zagrożenie dla środowiska naturalnego (wróble są istotnym elementem ekosystemu). Ptaki te na terenie Polski są objęte ochroną gatunkową – nie wolno ich krzywdzić, zabijać ani niszczyć ich gniazd w okresie lęgowym.

Unikanie dokarmiania wróbli w problematycznych miejscach

Jeden wróbel na oknie czy na naszej grządce to żaden problem. Kłopot pojawia się wtedy, gdy te ptaki szczególnie upodobają sobie jakieś miejsce. W wielu przypadkach sami jesteśmy sobie winni – dokarmiamy je tam lub zostawiamy dla nich wodę.

W pomaganiu ptakom, zwłaszcza zimą, nie ma nic złego, jednak należy robić to rozsądnie. Karmnik dla ptaków i poidełko można przecież postawić w pewnym oddaleniu od budynku. W bloku problemem może się okazać np. sąsiadka z góry, która regularnie rozsypuje okruszki na balkonie. Warto z nią porozmawiać, by dokarmiała wróble gdzieś indziej.

Jak odstraszyć wróble? Podsumowanie

Stosując jakiekolwiek metody odstraszania ptaków, pamiętajmy, że wróble znajdują się pod ochroną i w związku z tym nie można ich krzywdzić. Najlepsze sposoby na pozbycie się tego niechcianego towarzystwa to: budowa stracha na wróble, odstraszające zapachy, montaż na dachu specjalnych kolców, zabezpieczanie różnych części budynków za pomocą siatki oraz odstraszacze dźwiękowe i ultradźwiękowe.

Dość skuteczne będzie również mocowanie różnych kolorowych, błyszczących przedmiotów lub gotowych wiatraczków, których ciągły ruch sprawi, że wróbel będzie obawiał się zbliżyć. Kot na balkonie czy w ogrodzie będzie znakomitym straszakiem, sprawdzą się nawet atrapy drapieżników.

Zamiast straszyć te małe ptaszki, możemy spróbować osłonić przed nimi nasze uprawy. Zaprezentowanie sposoby na odstraszenie wróbli sprawdzą się także w przypadku większości innych ptaków, np. gołębi, które w miastach przeważnie są jeszcze większym problemem.

Autor

Maria