Ogród chiński – czym się charakteryzuje?
Ogrody chińskie wyróżniają się swoją prostotą i minimalizmem. W swoich założeniach ma przywodzić na myśl ulotność szybko biegnącego życia. Łącząc różnokształtne formy i linie sprawia wrażenie, jakbyśmy obcowali z dziką przyrodą, podczas gdy w rzeczywistości każdy, nawet najdrobniejszy szczegół został misternie zaplanowany. Jego doskonałość sprawia, że coraz więcej osób decyduje się na założenie własnego ogrodu chińskiego. Jeżeli i Ty planujesz stworzyć swoją namiastkę chińskiego ogrodu, powinieneś wiedzieć, na co należy zwrócić szczególną uwagę.
Spis treści
Charakterystyka ogrodów chińskich
Cechą szczególną ogrodu chińskiego jest pełne odniesienie do tradycji. Swoją wyraźną obecność zaznaczyły w nich największe wschodnie religie, które podkreślają silne powiązanie człowieka z naturą. Odpowiednio skomponowany ogród chiński bazuje na pięciu elementach, które są ze sobą mocno powiązane, tworząc spójną całość. Wszystkie elementy ogrodu powinny bazować na odpowiedniej rzeźbie tereny i architektury. Dodatkowo powinny zawierać odniesienie do przymierza wody i kamienia.
Chiński ogród w swojej tradycji odnosi się do zasady feng shui, gdzie feng oznacza wiatr. a shui wodę. Obie te materie są w ciągłym ruchu, odpowiadają za kształtowanie powierzchni Ziemi, a przy tym utrzymują istnienia przy życiu. Odwołując się do sztuki feng shui, należy zadbać o idealne odwzorowanie ruchu poprzez nieregularne kształty i łagodne pagórki. Rzeźba terenu powinna być trwała i niewzruszona. Aby przez ogród mogła przepływać pozytywna energia qi wspierająca w osiągnięciu pomyślności, konieczne jest zapewnienie miękkich kształtów i płynnych linii.
Skały
W wierzeniach chińskich symbolizują siłę i wieczność, a także odwołują się do szkieletu ziemi, przybierając rozmaite kształtu, od przywodzących na myśl wyciągniętych szkieletów przedstawiających pasma górskie, aż po naturalnie ukształtowane skały i głazy.
W tej części niezwykle ważna jest ekspresja. Góry i skały kształtują powierzchnię ziemi i pomagają skutecznie skomponować sztuczny krajobraz.
Woda
W kulturze chińskiej symbolizuje żyły ziemi. Podczas komponowania ogrodów chińskich stanowi istotny element, który symbolizuje życie. Zbiornik wodny może przybierać różne kształty i formy. W ogrodzie chińskim naturalistycznym oczko wodne powinno wyróżniać się delikatną, opływową linią brzegową. Z kolei w nowoczesnym ogrodzie sprawdzą się kształty geometryczne.
Ważną cechą ogrodów chińskich są również strumyki. Gdy woda płynie zbyt szybko, warto zadbać o odpowiednie ukształtowanie terenu, by spowolnić jej ruch. Powolne ruchy wody sprawiają, że przez strumienie przepływa życiodajna energia qi, która jest niezbędna do osiągnięcia osobistego szczęścia.
Kręte strumienie o nieregularnych kształtach pomagają się zrelaksować, a przy tym pozwalają ugasić pragnienie znajdującym się w ogrodzie zwierzętom. Warto tworzyć je w taki sposób, by koniec strumienia był niewidoczny, jakby łączył nasz ogród z innym światem.
Ścieżki
Kręte i asymetryczne ścieżki w ogrodach chińskich powinny pozwolić na swobodne dotarcie w każdy jego obszar. Aby w pełni oddać charakter tradycyjnego ogrodu, drogi powinny być wysypane piaskiem lub gładkimi kamieniami. Każda ścieżka powinna umożliwiać swobodną kontemplację i prowadzić do różnych miejsc w naszym ogrodzie.
Budowle ogrodowe
Chińskie ogrody to idealne miejsce do wyciszenia i medytacji, które są warunkiem szczęśliwego życia człowieka. Właśnie dlatego w ogrodach w stylu chińskim nie może zabraknąć odpowiednich budowli, umożliwiających kontemplację.
W koncepcji ogrodów chińskich dominują lekkie domki ogrodowe / altanki wznoszone na planie koła, kwadratu lub wieloboku. Ich otwarte lub częściowo zamknięte kompozycje sprawiają, że nawet pod dachem mamy w zasięgu ręki ogród. Budynki warto stawiać w malowniczym miejscu, które dodatkowo wspierać będzie wyciszenie.
Kolejnym istotnym elementem budowli są bramy i przejścia, które pozwalają na optyczne oddzielenie części ogrodowych.
Ogrody chińskie a architektura
Elementy małej architektury pełną w ogrodach chińskich niezwykle istotną rolę. Można pokusić się o stwierdzenie, że są one ważniejsze od roślinności. Osoby decydujące się na aranżację ogrodu na wzór tego chińskiego, nie muszą się zatem ograniczać.
W odpowiednio zaaranżowanym ogrodzie chińskim nie powinno zabraknąć licznych budynków, mostów, bram, altan czy pawilonów. Komponując miniaturowy krajobraz, warto brać pod uwagę ciemne drewno, glinę i bambus. Z kolei znajdujące się w ogrodzie budynki powinny być utrzymane w tradycyjnej kompozycji, z białymi ścianami i ciemnym dachem.
Tym, co wyróżnia ogród chiński, są figury i mosty. Te powinny być odpowiednio dobrane i rozmieszczone zgodnie z zasadami feng shui.
Każdy most znajdujący się w ogrodzie chińskim powinien przybierać kształt łuku, którego odbicie w tafli wody stworzy wraz z nim pełny okrąg. W kulturze chińskiej znaczenie symboliczne odgrywa niezwykle ważną rolę. Okrąg symbolizuje niebo. W ogrodzie powinny się znaleźć również mosty o delikatniejszych, mniej obłych kształtach, w tym bez poręczy, które według wierzeń pozwalają odpędzić złe duchy.
Jakie rośliny powinny się znaleźć w ogrodzie chińskim?
Chiński ogród bazuje na tradycji i symbolice, dlatego również znajdująca się w nim roślinność powinna być dobrana z należytą starannością. Każda roślina niesie ze sobą określoną symbolikę. Nasz ogród powinny zdobić kwiaty i drzewa, które idealnie wkomponują się w otoczenie, a przy tym utrzymają się w naszym klimacie.
Tradycyjny chiński ogród bazuje na harmonii, zawierając w sobie elementy jin i jang, przedstawiających siły męskie i żeńskie, które, choć ze sobą rywalizują, to w rzeczywistości łączy je harmonijne współdziałanie.
Elementami jin w ogrodzie chińskim będą wszystkie rośliny o delikatnych barwach, opadających pędach czy zwisających liściach. Jako elementy jang sprawdzą się jaskrawe, zdynamizowane kolory, rośliny pnące oraz unoszące się łodygi.
Komponując ogród chiński w zgodzie z zasadami jin-jang nie może zabraknąć śliwy, która stanowi ważny element żeński oraz bambusa, jako elementu męskiego. Ważne jest przy tym zachowanie odpowiedniego balansu, który podkreśli równowagę elementów w świecie duchowym.
A jakich roślin nie może zabraknąć w ogrodach chińskich:
- orchidee, jako symbol kobiecości,
- chryzantemy, które są symbolem długowieczności,
- peonie, symbolizujące materialny dobrobyt, zdrowie i radość,
- kwiat lotosu, wspierający w poszukiwaniu duchowej czystości i prawdy, przenikając przez wodę, obrazującą niestałość jest znakiem świata materialnego, w klimacie umiarkowanym konieczne będzie zastąpienie lotosu liliami wodnymi,
- bambus jest symbolem przyjaźni,
- śliwa jest znakiem budzącego się życia i zwiastunką wiosny, co sprawia, że jest dla Chińczyków tak samo ważna, jak dla Japończyka wiśnia,
- klon palmowy zdobi ogrody japońskie, ale doskonale odnajdzie się również w tych, utrzymanych w stylu chińskim, zgodnie z obowiązującą symboliką ma przynieść sukces,
- sosny jako symbol silnego charakteru i nieśmiertelności.
- piwonie, które zgodnie z wierzeniami wschodnich religii przynoszą zdrowie i dobrobyt.
Symbol roślin w ogrodach chińskich jest niezwykle ważny. Obserwując ich przemijanie, na myśl przychodzi ulotność i szybkość wcześnie kończącego się życia. Każda z roślin, która znajdzie się w ogrodzie, powinna symbolizować określone zalety i wartości, pozwalając czytać ogród jak księgę. Rośliny zdobiące ogród w stylu chińskim warto dobierać w taki sposób, by ich uprawa była możliwa w naszym klimacie.
