Palenie owsem w piecu — czy można? Czy się opłaca?

Palenie owsem to w ostatnich latach coraz bardziej rozpowszechniona alternatywa dla tradycyjnych źródeł ogrzewania, które opierają się na paliwach nieodnawialnych (chodzi tu przede wszystkim o tak popularny od wielu lat w polskich domach węgiel kamienny czy gaz ziemny). W ostatnich latach zaczynamy jednak zastanawiać się nad innymi rozwiązaniami. Jedną z nich jest możliwość wykorzystania biomasy, w tym na przykład ziaren owsa. Jak się okazuje, owies może nam posłużyć nie tylko jako “materiał” do produkcji żywności, ale także sprawdza się jako efektywne paliwo w piecach opałowych. Warto zgłębić ten temat, aby dowiedzieć się, czy palenie owsem jest opłacalne oraz jakie pozafinansowe korzyści może nam przynieść.

Dlaczego warto zdecydować się na palenie owsem w piecu węglowym?

Jeszcze kilkanaście lat temu niewielu rozważało palenie owsem w piecu jako realną alternatywę dla “tradycyjnych” paliw opałowych. Dlaczego coraz więcej osób decyduje się jednak palić owsem w pomieszczeniach mieszkalnych lub gospodarczych? Cóż, spalanie owsa nie zyskiwałoby na popularności, gdyby nie liczne korzyści, na jakie można wówczas liczyć. Poznaj te zalety:

• owies jako paliwo grzewcze,
• kosztowne paliwa nieodnawialne,
• korzyści dla środowiska naturalnego,
• wartość opałowa owsa.

Owies jako paliwo grzewcze

Jak się okazuje, owies jest zbożem o szerokim zastosowaniu. Przyzwyczailiśmy się do traktowania owsa jako cennego, pożywnego składnika diety, aczkolwiek jego potencjał sięga znacznie dalej. Owoce pracy rolników, które nie nadają się do celów konsumpcyjnych, mogą stać się jednak cennym surowcem energetycznym. Trzeba bowiem wiedzieć, że ziarno owsa, które nie spełnia norm jakościowych pozwalających zakwalifikować je do produkcji żywności, może znaleźć swoje zastosowanie jako paliwo opałowe.

• Czy można palić liście w ogrodzie?

Kosztowne paliwa nieodnawialne

Aby zrozumieć, palenie owsem w piecu może okazać się świetnym rozwiązaniem, trzeba zdawać sobie sprawę z tego, jak kosztowne są paliwa nieodnawialne. Nie jest żadną tajemnicą, że w związku z kryzysem gospodarczym i energetycznym z roku na rok takie paliwa opałowe jak na przykład:

• węgiel kamienny,
• gaz ziemny,
• olej opałowy,

stają się coraz droższe. Aby się o tym przekonać, wystarczy spojrzeć na ceny owsa i porównać je z kosztem innych paliw opałowych:

• 1 tona owsa: około 1000-1300 złotych (w zależności od tego, jakiego rodzaju owsem chcemy palić w piecu),
• 1 tona węgla opałowego: ok. 2500-4000 złotych.

Jak widać, jest to ogromna różnica cenowa. Sprawia ona, że palenie owsa staje się coraz bardziej atrakcyjne z punktu widzenia gospodarstw domowych.

Potencjał w postaci oszczędności finansowych i sposób na tanie ogrzewanie domu jest jednym z głównych powodów, które sprawiają, że wiele osób decyduje się obecnie na palenie owsa. Koszty zakupu ziarna owsa, nawet przy uwzględnieniu wydatków z tytułu inwestycji w palnik czy kocioł, będą znacznie niższe niż wydatki na tradycyjne paliwa opałowe.

Według dość ostrożnych wyliczeń ogrzewanie budynku o powierzchni wynoszącej około 200 metrów kwadratowych przy użyciu owsa może kosztować zaledwie kilkaset złotych miesięcznie. W porównaniu z wydatkami wynikającymi z ogrzewania gazem ziemnym, pelletem drzewnym czy węglem kamiennym jest to naprawdę opłacalne rozwiązanie, które może przynieść realne korzyści budżetowe.

Korzyści dla środowiska naturalnego

Kwestie finansowe to jeszcze nie wszystko, jeśli chodzi o przewagę spalania biomasy nad tradycyjnymi paliwami opałowymi. Spalanie takich paliw kopalnych jak np. węgiel to działanie, które przyczynia się do emisji toksycznych, szkodliwych dla środowiska naturalnego gazów cieplarnianych do atmosfery. Nietrudno przewidzieć, że ma to negatywny wpływ na zmiany klimatyczne oraz stan środowiska naturalnego.

Dla porównania, spalanie owsem to rozwiązanie znacznie bardziej przyjazne dla środowiska, ponieważ nie emituje tychże szkodliwych substancji.

Wartość opałowa owsa

Warto zaznaczyć, że owies jako paliwo grzewcze posiada jeszcze inne zalety. Korzyści natury finansowej czy brak szkodliwych dla środowiska substancji toksycznych to jeszcze nie wszystko. Opał w postaci owsa (biomasy) charakteryzuje się bowiem również względnie wysoką wartością opałową. W zależności od rodzaju pieca itp. można liczyć na efektywność energetyczną wynoszącą od 15 do 18 MJ/kg.

Taki stan rzeczy oznacza, że owies ma potencjał, który pozwala wykorzystać go w postaci paliwa opałowego. Wprawdzie wartość ta jest nieco niższa, niż ma to miejsce w przypadku węgla kamiennego, którego średnia kaloryczność wynosi od 25 do 27 MJ/kg. Z drugiej jednak strony jest to efektywność energetyczna porównywalna z kalorycznością pelletu drzewnego (w tym przypadku wartość energetyczna oscyluje w granicach od 17 do 19 MJ/kg). Dzięki temu palenie owsa może okazać się skutecznym źródłem ciepła w domach i budynkach… a przy okazji zastąpić kosztowne paliwa nieodnawialne.

Jak palić owsem?

Spalanie owsa jako paliwa to sposób działania, który wymaga pewnych przygotowań i inwestycji. Zanim zaczniesz spalać owies w piecu, musisz zdawać sobie sprawę z tego, że konieczny jest m.in. zakup odpowiedniego palnika do kotła na paliwa stałe.

Taki palnik należy podłączyć do istniejącego pieca, co pozwala dostosować go do rodzaju wykorzystywanego paliwa. Palnik na owies to stosunkowo niewielkie urządzenie, które działa jak przystawka do kotła.

Warto mieć na uwadze, że dostępne są również wersje uruchamiane elektronicznie, dzięki czemu proces spalania staje się zautomatyzowany. Paliwo dostarczane jest wówczas z dużego pojemnika do palnika, za pośrednictwem którego ziarno owsa rozpala się dzięki wykorzystaniu specjalnej grzałki elektrycznej do temperatury wynoszącej nawet 1200 stopni w skali Celsjusza. Użycie palników sprawi, że możliwe staje się równomierne napowietrzenie ziaren.

Warto mieć na uwadze, że nie zawsze konieczne jest kupowanie palnika, na rynku bowiem dostępne są również specjalne kotły do spalania owsa. Są to zazwyczaj kotły wielopaliwowe, co oznacza, że umożliwiają spalanie nie tylko owsa, ale także pelletu drzewnego, zrębków drzewnych i innych biomasy. Te urządzenia są w pełni zautomatyzowane, co zapewnia wygodę użytkowania.

Proces spalania paliwa w postaci biomasy. Wilgotność owsa a efektywność energetyczna

Jednym z kluczowych aspektów, jeśli zależy Ci na tym, by efektywnie spalać to naturalne paliwo ekologiczne, jest jego wilgotność. Generalnie, wilgotność ziaren owsa nie powinna przekraczać poziomu 15 proc. W przeciwnym wypadku nie da się zapewnić optymalnych warunków spalania.

Wysoka wilgotność owsa może bowiem prowadzić do spadku wydajności procesu spalania, a także — o czym również należy pamiętać — zwiększenia ilości sadzy oraz zanieczyszczeń. Może stać się tak nawet w przypadku palenia owsem uchodzącego przecież za naturalne paliwo ekologiczne, które nie emituje toksycznych gazów cieplarnianych. To właśnie dlatego tak ważne jest odpowiednie wykorzystywanie owsa na właściwym poziomie zawilgocenia.

Nie tylko palenie owsem w piecu. Do czego jeszcze można wykorzystać to naturalne paliwo ekologiczne?

Warto mieć na uwadze, że owies to w rzeczywistości coś więcej niż tylko produkt wykorzystywany do:

• produkcji żywności,
• ogrzewania pomieszczeń.

Oprócz tego pozostałości po owsie, które powstają w efekcie procesu spalania paliwa, można wykorzystać jako nawóz. Powstający wówczas popiół może być z powodzeniem wykorzystywany jako nawóz w rolnictwie. Taki stan rzeczy oznacza dodatkowy atut, który dowodzi, że palenie owsa to rozwiązanie, które może przynosić korzyści nie tylko w postaci ciepła, ale także jako surowiec wtórny. To właśnie dlatego palenie owsa może być szczególnie atrakcyjnym rozwiązaniem w przypadku osób posiadających własne gospodarstwa rolne.

Taki rodzaj opału można bowiem wyprodukować samodzielnie, jako efekt uboczny powstający w trakcie prowadzenia gospodarstwa rolnego. Dzięki temu koszty mogą być jeszcze niższe, ponieważ opał powstaje wówczas niejako przy okazji. Jeśli dodatkowo weźmie się pod uwagę, że uprawa owsa jest stosunkowo prosta i mało wymagająca, rozwiązanie to wydaje się jeszcze lepsze.

Spalanie paliwa — czy to dobry pomysł? Podsumowanie

Nie musimy Cię już chyba przekonywać, że palenie owsem w piecu to rozwiązanie, które może okazać się lepszą alternatywą niż wypróbowane przez lata rozwiązania.

W niektórych sytuacjach palenie owsa to rozwiązanie, które można rozważyć także w piecach, które pierwotnie przeznaczone są do spalania innych rodzajów paliwa opałowego, takich jak na przykład (pellet, ekogroszek, drewno, węgiel). Rzecz jasna, takie rozwiązanie wymaga pewnych modyfikacji, w tym np. zakupu odpowiednich podajników i palników, które mają za zadanie umożliwić spalanie owsa w tych urządzeniach grzewczych.

Warto pomyśleć o paleniu owsem szczególnie w sytuacji, gdy posiadamy własne gospodarstwa rolne, gdzie można uprawiać owies, a jednocześnie samodzielnie produkować paliwo grzewcze — produkt uboczny hodowli zboża.

Wszystkie te zalety sprawiają, że nie powinna nikogo dziwić popularność rozwiązania, jakim jest palenie owsem. Takie innowacyjne podejście do ogrzewania stanowi kompromis między ekologią, opłacalnością finansową oraz wygodą. To właśnie dlatego warto zastanowić się nad tym rozwiązaniem.

Autor

Maria