Świeże zioła w kuchni: Jak wybrać i hodować domowy zielnik?
Wiele osób uważa, że tym, co najlepiej podkreśla smak niemal wszystkich potraw, a zwłaszcza dań kuchni włoskiej są świeże zioła. Dobrze jest mieć je zawsze w zasięgu ręki, np. na kuchennym parapecie. Jeżeli planujesz założyć domowy zielnik, to dowiedz się, jakie zioła najlepiej wybrać i jak prawidłowo je hodować.
Spis treści
Dlaczego warto mieć zioła w kuchni?
Świeże zioła w kuchni przydają się do gotowania potraw z całego świata. Mogą służyć jako przyprawy, a równie dobrze jako dekoracja sałatek warzywnych, kanapek i przekąsek. Nie musisz martwić się tym, że w kuchennej szafce zabrakło przypraw.
Własna uprawa ziół to także oszczędności finansowe – sadzisz raz, a korzystasz przez dłuższy czas. Większość ziół jest jednoroczna, ale są też wieloletnie.
Uprawę ziół warto rozważyć też ze względów estetycznych – zielone listki pięknie prezentują się na tle kuchennych szafek i sprzętów AGD. Oprócz tego charakterystycznie pachną, a aromat ziół to coś, co doskonale współgra z wystrojem każdej kuchni! Jeśli nie masz miejsca lub z jakiegoś innego powodu nie chcesz ziół w swojej kuchni, sprawdź jak zrobić zielnik balkonowy.
Jakie zioła wybrać do domowej uprawy?
Chcesz hodować zioła w kuchni? Są takie odmiany, które najlepiej sprawdzą się w warunkach domowych. Przy ich wyborze trzeba sugerować się warunkami, w jakich czują się najlepiej, wymogami pielęgnacyjnymi, a także przydatnością.
Jeśli gotujesz dużo potraw tradycyjnych to postaw na lubczyk, pietruszkę, koperek i szczypior. Inspiruje Cię kuchnia włoska? Niezastąpione w Twojej kuchni będą tymianek, oregano i bazylia. Jednak uważaj – te są bardziej wymagające w uprawie. Z kolei niewiele wysiłku będą od Ciebie wymagały melisa, rozmaryn i kolendra.
Oto lista roślin doniczkowych, które mają aromatyczne liście, w uprawie nie są bardzo wymagające, a oprócz tego, że podkręcają i wydobywają smak dań, to jeszcze pozytywnie wpływają na stan zdrowia, a nawet samopoczucie. Warto mieć je na kuchennym blacie!
Świeży tymianek
Tymianek zawsze warto mieć pod ręką! Zioła zyskały popularność w kuchni francuskiej i śródziemnomorskiej, ale z uwagi na charakterystyczny smak szybko znalazły zastosowanie także w daniach polski. Dobrze nadają się jako przyprawa tłustych mięs oraz składnik aromatycznych sosów.
W uprawie tymianek jest mało wymagający. Wystarczy mu systematyczne podlewanie oraz dostęp do światła dziennego.
Bazylia
Żaden ziołowy ogródek nie byłby pełny bez bazylii. Uprawa ziół jest bardzo prosta, choć trzeba mieć na uwadze, że roślina rodzi jednorazowo. Dostęp do świeżych liści masz zatem ograniczony, choć możesz go przedłużyć, dbając o utrzymanie odpowiedniego nawodnienia.
Bazylia wymaga częstego podlewania, a najlepiej rośnie w mocno nasłonecznionych miejscach. Kuchenny parapet będzie dla niej idealnym miejscem!
Oregano
Jeśli planujesz sadzić zioła w kuchni, to koniecznie kup nasiona oregano. Są to zioła dobrze znane i powszechnie wykorzystywane w kuchni włoskiej do gotowania sosów i robienia pizzy. Tymianek jest też znany z tego, że wspomaga trawienie.
Aromat świeżych ziół jest mniej wyrazisty niż suszonych. Dlatego najlepiej sadzić oregano wczesną wiosna, a zbierać i suszyć latem. Ich smakiem możesz cieszy się przez dłuższy czas – tymianek nie jest rośliną jednoroczną. Do wzrastania potrzebuje jednej doniczki postawionej w temperaturze pokojowej. Ważne jest też odpowiednie nawodnienie oregano.
Pietruszka
Chcesz mieć w swojej kuchni świeżą pietruszkę? Zachwycisz się jej smakiem, zapachem oraz… wyglądem. Po zasadzeniu wystarczy ją regularnie podlewać, a już po dwóch tygodniach zbierzesz pierwsze zioła z własnej uprawy. Pamiętaj, że pietruszka lubi światło.
Pietruszka to źródło kwasu foliowego i witaminy A. Nieodzowny składnik dań kuchni polskiej i ceniona przyprawa zup, sosów oraz sałatek.
Mięta
Mięta lubi przepuszczalną glebę o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym, którą należy podlewać bardzo regularnie. Nadmiar wody powinien być regularnie odprowadzany. Mięta szybko się rozrasta, dlatego przygotuj się, że będziesz musiał przesadzić ją za jakiś czas do większej doniczki.
Inaczej niż większość ziół, mięta nie powinna stać w pełnym słońcu. Woli miejsca zacienione.
Jak hodować zioła w kuchni?
Jak widzisz, niektóre zioła lubią wilgoć, a innych nie należy przelewać. Ważne jest też to, czy dana odmiana potrzebuje słońca w stopniu dużym, czy umiarkowanym. Od prawidłowej pielęgnacji zależy ich smak, wygląd oraz właściwości odżywcze. A tych zioła mają naprawdę sporo!
Regularne podlewanie ziół
Chcąc mieć własne zioła, uprawiać je w Twojej kuchni i cieszyć się ich pięknym wyglądem oraz aromatem, musisz dostosować ilość i częstotliwość podlewania do ich indywidualnych potrzeb. Jednak bez względu na to, warto, aby na dnie doniczki znalazła się warstwa drenażowa, dzięki której woda nie będzie gromadziła się w nadmiarze. Przelanie ziół jest równie szkodliwe, jak ich wysuszenie. Z uwagi na to, że zioła taki jak bazylia, mięta, oregano lubią wilgotne powietrze, to ustawienie ich w kuchni na parapecie wydaje się najbardziej uzasadnione.
Nasłonecznione stanowiska
Uprawy ziół najlepiej prowadzić na kuchennym parapecie. Zazwyczaj są to miejsca nasłonecznione, a dostęp do światła jest tym, czego najbardziej potrzebują zioła doniczkowe. Niektóre muszą być bardziej wyeksponowane na słońce, a inne preferują światło rozproszone.
Jeżeli do uprawy ziół wybierasz inną powierzchnię niż kuchenny parapet, to brak światła dziennego zrekompensuj roślinom np. oświetleniem LED.
Odpowiednie doniczki
Doniczki do uprawy warzyw zazwyczaj posiadają system drenażowy, który chroni przed przelaniem wody i gniciem korzeni. Zioła w kuchni można umieścić w osłonkach plastikowych, ceramicznych, kamionkowych i innych. Warto rozważyć też ich podpisanie. Dzięki temu będziesz wiedział, jakie zioła w kuchni posiadasz. Ozdobne napisy na doniczkach czy naklejki są też ciekawym akcentem dekoracyjnym.
Zadbaj też o wielkość doniczki. Gdy rośliny są bujne i duże, to najlepiej przesadzić je do większych doniczek. Zrób to wczesną wiosną, dbając jednocześnie o dobór gleby i ewentualnie także nawozu. W jednej doniczce raczej nie łącz kilku odmian roślin, ponieważ zazwyczaj mają one odmienne potrzeby względem podłoża czy ilości wody. Zadbaj jednak o to, aby doniczki stały w słonecznym miejscu.
Ziemia do uprawy ziół
Większość ziół nie ma wygórowanych oczekiwań względem ziemi. Jeżeli czeka Cię zakup nasion, to od razu kup też ziemię uniwersalną w worku. Ma odpowiednie składniki odżywcze, których potrzebują rozwijające się rośliny. Ziemia ma też właściwą strukturę – nie jest za bardzo zwięzła, nie twardnieje i nie zasklepia się przy częstym podlewaniu.
Zioła na parapecie w Twojej kuchni to najpiękniejsza ozdoba. Dlatego warto kupić dobrej jakości sadzonki, doniczki i ziemię, a potem przeprowadzić amatorskie, mało wymagające prace ogrodnicze. Już po kilkunastu dniach zauważysz, że bazylia, oregano i inne sadzonki zaczynają kiełkować. Wykorzystasz je na wiele sposób, jako doskonały dodatek do dań, które gotujesz każdego dnia dla siebie i swoich bliskich.
