Szeflera – Jak dbać? Podlewanie, Przycinanie, Rozmnażanie

Wielbiciele roślin doniczkowych doskonale znają szeflerę. To zachwycające drzewko z rodziny araliowatych, które w sprzyjających warunkach może osiągnąć nawet do 2 metrów wysokości. Zwraca uwagę estetycznym ulistnieniem i intensywnym rozkrzewianiem. Co więcej, to roślina prosta w uprawie, z którą doskonale poradzi sobie również laik.

Planujesz zakup szeflery? Jeżeli tak, koniecznie poznaj najważniejsze zasady pielęgnacji. Dowiedz się, w jaki sposób o nią dbać, by ta odwdzięczyła się intensywnym wzrostem i zachwycającym blaskiem liści.

Szeflera - Jak dbać? Podlewanie, Przycinanie, Rozmnażanie

Szeflera drzewkowata — opis rośliny

Choć w Polsce szeflera znana jest głównie, jako roślina doniczkowa, to w rzeczywistości roślina ta jest imponującym drzewem, dorastającym nawet do 45 metrów wysokości. Jej naturalnym środowiskiem są obszary tropikalne, w których przybiera postać silnie rozgałęzionego drzewa.

W uprawie domowej szeflera jest estetycznym kwiatem o krzaczastym przekroju. To wiecznie zielone drzewka, które osiągają od 1,5 do nawet 2,5 metrów. Delikatna jasnobrązowa kora i dłoniaste liście szeflery, składające się z kilkunastu mniejszych, układających się w kształt parasolek, doskonale prezentują się w otwartych pomieszczeniach. W okresie kwitnienia szeflera zachwyca drobnymi, białymi kwiatami, a jej drobne, żółte owoce stanowią doskonałą pożywkę dla ptaków.

Imponujące liście szeflery

Szeflery w uprawie domowej polecane są w szczególności do sypialni, ponieważ świetnie pochłania zanieczyszczenia, zapewniając czyste i świeże powietrze. Z uwagi na wysoką estetykę, szeflera jest popularną rośliną doniczkową, prowadzoną jako drzewko bonsai.

Najpopularniejsze odmiany szeflery

Szeflera drzewkowata (lub szeflera parasolowata) z uwagi na niewielkie wymagania, jest rośliną chętnie uprawianą w warunkach domowych. W sprzedaży dostępne są różne odmiany szeflery, które różnią się maksymalną wysokością, do jakiej dorastają, kolorystyką oraz wielkością liści. Szukając szeflery do niewielkiego mieszkania, warto zdecydować się na odmiany niskie. Z kolei dysponując większym metrażem, warto wziąć pod uwagę odmiany wysokie, które będą zachwycały swoim imponującym rozmiarem.

Wśród najpopularniejszych odmian szeflery, wyróżnić można takie gatunki, jak:

  • schefflera arboricola “Gold Capella”,
  • schefflera arboricola “Janine”,
  • schefflera arboricola “Trinette”,
  • schefflera arboicola “Luseana”
  • schefflera alpina,
  • schefflera actinophylla “Amate”.

Uprawa szeflery

Szeflera drzewkowata (Schefflera arboricola) jako roślina doniczkowa należy do roślin prostych w uprawie. Jednak aby mogła na dłużej zachwycać doskonałą kondycją, warto znać jej podstawowe wymagania. Pamiętając o odpowiedniej pielęgnacji, szeflera odwdzięczy się intensywnym wzrostem i soczystą zielenią liści.

Stanowisko uprawy

Szeflera drzewkowata toleruje zarówno jasne, jak i półcieniste stanowiska. Jednak podczas długotrwałej ekspozycji na intensywne światło słoneczne jej liście będą drobniejsze, a ogonki liściowe krótsze. Jeżeli więc zależy Ci na tym, by Twoja roślina wypuszczała duże, soczyście zielone liście, ustaw ją w miejscu, do którego docierać będzie wyłącznie światło rozproszone.

W okresie letnim intensywne promienie słoneczne mogą powodować żółknięcie liści, jednak zbyt mocno zacienione stanowisko sprawi, że roślina zacznie zrzucać liście. Pamiętaj przy tym, że odmiany o pstrym zabarwieniu wymagają znacznie większego nasłonecznienia i źle znoszą wszelkie niedobory światła.

Wybierając najlepsze stanowisko dla szeflery, zwróć uwagę również na temperaturę. Ta optymalna powinna się mieścić w przedziale 18 do 25 stopni Celsjusza. W okresie zimowym z kolei należy zapewnić roślinie okres spoczynku, w którym wymagana temperatura powinna wynosić od 12 do 18 stopni Celsjusza. Niższa temperatura może spowodować nadmierne opadanie liści, z kolei zbyt wysoka sprawi, że pędy szeflery zaczną się wydłużać, tworząc nieestetyczne, duże przerwy między liśćmi, co wpłynie na utratę krzaczastego pokroju. Najlepiej w okresie wegetacji przenieść roślinę na klatkę schodową lub do garażu. W ten sposób wraz z nadejściem wiosny szeflera na nowo zacznie intensywnie wzrastać.

Warto pamiętać, że choć szeflera dobrze znosi niekorzystne warunki, to narażona na zimne przeciągi może gubić liście.

Szeflera liście

Szeflera liście

Podłoże

W przypadku wszystkich odmian szeflery najlepszym podłożem będzie substrat torfowy. Alternatywnie można zdecydować się na uniwersalną ziemię ogrodniczą, wybierając wariant o lekko kwaśnym pH (od 5,5 do 6,5). Aby zapobiec zaleganiu wody, już na etapie sadzenia rośliny, należy zadbać o zapewnienie odpowiedniej warstwy drenażowej, szczególnie w przypadku doniczek bez odpływu.

Dorosłe odmiany nie wymagają częstego przesadzania. Zabieg ten należy przeprowadzić dopiero wówczas, gdy korzenie zaczną wykraczać poza doniczkę. Przesadzanie najlepiej przeprowadzić w okresie wiosennym, co pozwoli roślinie na zaadaptowanie się do nowych warunków. W przypadku roślin średniej wielkości warto pomyśleć o zastosowaniu dodatkowej podpory, która zwiększy jej stabilność.

Poza wilgotną ziemią torfową warto zadbać o odpowiednią wilgotność powietrza. Szeflery najlepiej wzrastają w miejscach o podwyższonym poziomie wilgotności powietrza. Długotrwałe, mocno suche powietrze może przyczynić się do opadania liści, a także sprzyja inwazji przędziorków.

Jak podlewać roślinę?

Szeflery najlepiej wyrastają w wilgotnym podłożu. Właśnie dlatego należy pamiętać o regularnym podlewaniu. Dla uzyskania jak najlepszych efektów zaleca się, byt szeflerę podlewać 2 do 3 razy w tygodniu, niewielką ilością wody. Wraz z nadejściem zimy należy ograniczyć podlewanie. Szeflera zimą powinna być podlewana maksymalnie raz w tygodniu.

Choć szeflera drzewkowata powinna być uprawiana w wilgotnym podłożu, to nie należy doprowadzić do jej przelania. Zbyt obfite podlewanie może doprowadzić do przegnicia korzeni i łodygi, co w efekcie spowoduje obumarcie rośliny. Również niewskazane jest nadmierne przesuszenie gleby. Gdy szeflera nie otrzyma odpowiedniej ilości wody, na jej liściach pojawią się pęcherzykowatości — na spodniej stronie liści pojawią się niewielkie (1-2 mm), lekko nabrzmiałe, wodniste plamy. W przypadku dalszych zaniedbań liście szeflery zaczną żółknąć i opadać.

Warto przy tym pamiętać, że wilgotne podłoże to nie wszystko. Dla zapewnienia bujnego wzrostu, w okresie letnim (a także zimą w ogrzewanych pomieszczeniach), należy pamiętać o regularnym zraszaniu rośliny, najlepiej 2-3 razy w tygodniu.

Podlewanie szeflery

Podlewanie szeflery

Ważne przycinanie

Dla lepszego rozgałęzienia szeflery zaleca się regularne przycinanie liści. Zabieg ten, powtarzany raz w roku (najlepiej późną wiosną lub latem) sprawia, że roślina zyskuje bardziej bujny, rozkrzewiony kształt. W tym celu należy przycinać wierzchołki górnych pędów.

Przycinanie warto rozpocząć już u najmłodszych roślin, skupiając się na usuwaniu wierzchołków głównych pędów, w ten sposób możliwe będzie stałe kierowanie wzrostem rośliny.

Szeflera drzewkowata — jak dbać o jej liście

Rośliny doniczkowe wymagają odpowiedniej pielęgnacji. W przypadku szeflery głównym walorem estetycznym są jej liście. Właśnie dlatego podczas zabiegów pielęgnacyjnych nie należy ich pomijać. Dla zapewnienia odpowiednich warunków wzrostowych należy regularnie oczyszczać liście z kurzu. Osadzający się na roślinie kurz nie tylko wygląda nieestetycznie, ale dodatkowo zaburza proces fotosyntezy, ograniczając dostęp światła.

Dla uzyskania najlepszych rezultatów każdy liść należy przecierać osobno, wilgotną, miękką ściereczką, przemywając całą roślinę. Warto pamiętać, że liście szeflery są delikatne, dlatego podczas tego zabiegu należy od spodu przytrzymywać liście wolną dłonią.

Jeżeli chcesz dodatkowo wydobyć blask szeflery, możesz raz na dwa miesiące zastosować preparaty nabłyszczające, które nie tylko podkreślą intensywną zieleń liści, ale dodatkowo zapobiegną nadmiernemu gromadzeniu się kurzu i brudu.

Brak składników odżywczych powodem żółknięcia liści szeflery

Aby szeflera drzewkowata mogła stale zachwycać intensywnie zielonymi liśćmi, należy dbać o zapewnienie jej odpowiedniej ilości składników odżywczych. Mimo stosunkowo łatwej uprawy szeflera źle znosi niedobory, przez co jej liście bledną, a niekiedy żółkną i opadają. Co więcej, źle odżywiona roślina nie wypuszcza nowych liści.

Chcąc utrzymać roślinę w jak najlepszej kondycji, warto stosować odpowiednie nawozy wieloskładnikowe dla roślin zielonych lub biohumus. Zabieg należy przeprowadzać co 14 dni w okresie wiosenno-letnim. Wraz z nadejściem jesieni należy zmniejszyć częstotliwość nawożenia, stosując dodatkowe odżywki raz na miesiąc.

Szeflera z żółtymi liśćmi

Szeflera z żółtymi liśćmi

Rozmnażanie szeflery

Rozmnażanie szeflery można przeprowadzić na dwa sposoby. Zdecydowanie najprostszą metodą jest pozyskanie sadzonek wierzchołkowych. W tym celu należy odciąć sadzonki wierzchołkowe, a następnie nową roślinę przesadzić do oddzielnej doniczki w wilgotnym podłożu i wraz z doniczką owinąć folią. Tak przygotowaną sadzonkę należy pozostawić w domowej szklarni na okres od 4 do 6 tygodni. W tym czasie roślina powinna wytworzyć system korzeniowy. Wówczas możliwe będzie przesadzenie rośliny do docelowej doniczki.

Druga metoda wykorzystuje odkłady powietrzne. Samo rozmnażanie rośliny w ten sposób nie należy do skomplikowanych, jednak zajmuje nieco więcej czasu. W pierwszym kroku należy wybrać młody pęd boczny, a następnie zdjąć z niego 10-15 cm fragment kory. Następnie odsłonięty fragment należy szczelnie otulić wilgotnym mchem i owinąć folią aluminiową. Po kilku miesiącach młode pędy w miejscu usunięcia kory wytworzą nowy system korzeniowy.

Co ważne, dla zwiększenia efektywności, rozmnażanie szeflery należy przeprowadzać w okresie wiosennym. W przypadku rozmnażania przez odkłady powietrzne jesienią młode pędy należy wsadzić do nowej donicy.

Groźne choroby

Szeflera drzewkowata, jak każda inna roślina doniczkowa, jest narażona na wystąpienie groźnych chorób i atak szkodników. Wśród tych, które występują najczęściej, wymienić można:

  • Choroby bakteryjne — wywołane przez bakterię Xanthomas campestris pv.hederae. Ich atak można rozpoznać po pojawiających się brązowych plamkach z żółtą otoczką, pojawiających się na liściach. Plamki najczęściej skupiają się w obrębie żyłek. Kolejnym typem bakterii, atakujących szeflery są Pseudomonas cichorii. Wraz z ich rozwojem na liściach pojawiają się małe, wodniste plamy, które wraz z rozwojem choroby zmieniają kolor na brązowy. Plamy szybko się powiększają, jednak nie zlewają się. W postępującej chorobie, liście szeflery stają się całkowicie czarne i opadają.
  • Choroby grzybowe — w przypadku szeflery najczęściej jest to alternarioza. W jej przebiegu na liściach rośliny pojawiają się okrągłe, wodniste, ciemnobrązowe plamy, które otacza żółta obwódka. Inwazja szybko się rozprzestrzenia, obejmując w zaledwie kilka dni całą roślinę. Aby uniknąć wystąpienia alternariozy, należy zadbać o to, by podczas podlewania rośliny nie doprowadzić do zamoczenia liści.
  • Przędziorek — rośliny uprawiane w wysokich temperaturach i w warunkach suchego powietrza są szczególnie narażone na atak przędziorka chmielowca. To niewielkie, czerwone roztocza, które zwykle żerują na spodniej stronie liści. Charakterystycznym objawem jego żerowania są drobne pajęczynki, którymi otacza roślinę. Liście roślin, na których żeruje przędziorek, szybko żółkną i opadają.

Czemu szeflera gubi liście?

Choć pielęgnacja szeflery nie należy do szczególnie skomplikowanej, to niektóre zaniedbania mogą się przyczynić do opadania liści. Roślina może tak zareagować na:

  • przelanie — znacznie lepszym rozwiązaniem będzie częste, ale skąpe podlewanie,
  • częstych zmian miejsca — warto już na początku ustawić szeflerę w docelowym miejscu, zapewniającym optymalne warunki wzrostowe,
  • przeciągów — choć szeflera jest chętnie uprawiana w ogrodach zimowych, to należy zawsze zadbać o jej zabezpieczenie przed wiatrem,
  • zimna,
  • wywiewów urządzeń gazowych,
  • bezpośredniego nasłonecznienia.

Aby roślina wypuściła nowe liście, warto ocenić, czy stanowisko, na którym stoi, spełnia jej podstawowe wymagania, zapewniając odpowiedni dostęp do światła słonecznego. Dodatkowo warto wspomóc się odpowiednio dobraną mieszanką nawozową. Pamiętając o właściwej pielęgnacji, roślina odwdzięczy się szybkim wzrostem i imponującym pokrojem.